Hakkında
Ayaz İshaki, (Bazı kaynaklarda Ayas İshaki), Gayaz İshaki ya da İshaki İdilli (d. 23 Şubat 1878, Kazan, Tataristan - ö. 22 Temmuz 1954, Ankara, Türkiye), Kazan Tatarı yazar, gazeteci. Mezarı İstanbul Edirnekapı’dadır.
Kazan Tatarlarının bağımsızlığına kendini adamış olan sanatçı; öykü, roman, tiyatro dalında eserler vermiştir. Rus Devriminden sonra ülkesini terk ederek İstanbul ve Avrupa'da yaşamıştır. Tüm yapıtlarında milliyetçilik üzerinde durmuştur.
Çistay ve Kazan medreselerinde ve 1898 -1902 yılları arasında Kazan Öğretmen Okulu'nda (Kazan Uçitelskaya Şkola) eğitim gördü. 1905'te gizli "Tang'çılar" örgütünün kurucuları arasında yer aldı. Uzun yıllar hapishanede kaldı. Paris, Berlin, Varşova ve Türkiye'de yaşadı
Tam adı:
Muhammed Gayaz İshaki, Ayaz İshaki
Unvan:
Yazar
Doğum:
Kazan, Tataristan, 23 Şubat 1878
Ölüm:
Ankara, Türkiye, 22 Temmuz 1954
Okurlar
10 okur beğendi.
73 okur okudu.
1 okur okuyor.
20 okur okuyacak.
3 okur yarım bıraktı.
Çevirdiği Kitaplar
Sözler ve Alıntılar
Türk budunu olmak bunu gerektirir.
Balkan harbinde Türk süvarileri günde yetmiş beş kilometre yol yürüyordu.İki günde Edirne'ye yetişti.Benim askerim Türk askeridir.Türk askerini Avrupa askeri ile mukayese etmek asla doğru değildir.
Beş altı yüz yıldan beri yığılan meseleler tek bir kılıç darbesiyle halledilemez.
Bayram kurbansız ve kurban bayramsız olmaz.
Rus Ordusunda Bir Türk Miralay'ın İç Hesaplaşması
.
Miralay cüz’i bir duraklamadan sonra «Bizimkiler düşmanla atışıyorlar» diyecek oldu. Fakat bizimkiler kimdir? Düşman kimdir? Bu sual Miralayın beynini bir daha altüst etti. «Biz kimiz?», «Düşman kimdir?».. «Ben Miralay Demir Ali kimim?»...
Uzaktan işitilen diğer bir top sesi onun sorgularına bir cevap gibi oldu «Türkler attılar» dedi... Gözleri bir daha camiye minareye, cami etrafındaki yıkılmış evlere döndü. Bu harabenin her bir parçası, her bir taşı ve tahtası ona «bu senin işin, bu senin marifetin!» diye haykırarak onu azarlar gibi idi. Hemen başını aşağı eğdi ve evine doğru ilerlemeğe başladı.
Artık başını kaldırıp etrafına bakacak yüzü kalmamıştı. O bir suçlu gibi evine koştu. Kapıyı kapatırken uzaktan gelen birkaç tüfenk sesiyle onların cevapları işitildi.
.
Sayfa 10Kitabı okudu
.
Türk ordusunun Kafkasya’ya doğru ileri hareketi başlayacağını zannediyoruz. Buradaki halkı da biliyorsunuz, kurdu ne kadar doyursan, yine gözü ormandadır. Azerbaycanlılar arasında Türk zabitleri çalışıyor. Gürcülere de inanılmaz. Yalnız Ermeniler bize oldukça sadık.. Fakat onların sadakati da malûm! Şu Karapet değil mi?... İşi gücü asker soymak, talan etmek, para kazanmak...
.
Sayfa 15Kitabı okudu
İletiler
Biz Kimiz ?
Biz Kimiz?
Büyük Türk milleti!
Asırlara dayanan, asırlara bakan ve asırlarca süreceğine inancımız olan Türk tarihinin yalnızca ufak bir safhasında bulunuyoruz.
Bu safha; Türk’ün dünüyle küs, bugünüyle kavgalı ve geleceğinden umutsuz olduğu bir safhadır.
Bu safha; gerçeğin, acı gerçeğin üzerinin sis perdesiyle örtüldüğü bir safhadır.
Bu safha; çevresinde olan-biten meselelere bakmaya vakit ayırmayan mensuplarının, Türk milletine aidiyetinin yok olduğu bir safhadır.
Türk milletinin bu süreci atlatmasına öncü olacak unsur, Türk milliyetçiliğidir. Bir avuç Türk milliyetçisi olarak, Türk milliyetçiliğinin kültürel varlık iddiasını kuvvetlendirmek niyetiyle yola çıkmış bulunuyoruz.
Kültür; dünü-bugünü-yarını müteselsil olarak bağlayan en önemli nesnedir. Dünümüzle barışmak, bugün huzurlu ve gelecekte mutlu olmak yalnızca kültüre sarılmakla mümkündür.
Gerçek; tarih algımızın, kültürümüzün ve dilimizin korunup-geliştirilmesiyle yerli yerine oturacaktır.
Unutulmamalıdır ki; “İnsanoğlu çevresinde olan bitene karşı bilgisiz olma hürriyetine sahip değildir.”
Türk milliyetçiliğinin Türkiye’de, Türk milletinin Dünya’da yeniden kültürel iktidarının sağlanacağı inancıyla; zafer yemini (Misak-ı Zafer) ediyoruz.
TANRI TÜRK’Ü KORUSUN! 
Hüseyin Nihal Atsız 
Namık Kemal 
Ömer Seyfettin 
Ziya Gökalp 
Yusuf Akçura 
Cengiz Dağcı 
Cengiz Aytmatov 
Mehmet Akif Ersoy 
Mehmet Emin Yurdakul 
Yahya Kemal Beyatlı 
Halide Nusret Zorlutuna 
Halide Edib Adıvar 
Emine Işınsu 
Yavuz Bülent Bakiler 
Abdurrahim Karakoç 
Dilaver Cebeci 
Arif Nihat Asya 
Ömer Lütfi Mete 
Yunus Zeyrek 
M. Ayas İshaki 
Bahtiyar Vahabzade 
Anar Rzayev 
Hüseyn Cavid 
Abdullah TUKAY 
Abay Kunanbayev 
Mahtumkulu 
Zeki Velidi Togan 
Halil İnalcık 
Musa Carullah 
Orhan Veli Kanık 
Melih Cevdet Anday 
Oktay Rifat 
Cemal Safi Arif Nihat Asya 
Mustafa Kemal Atatürk
"Dünyalarını başka insanlara kapatsalar bile ikisi birbirlerine yeterler."
M. Ayas İshaki
Yorumlar ve İncelemeler
Bu kitap keşfedilmemiş bir hazinedir.Kütüphanede dolaşırken rastlantı eseri buldum.Yazarın ismini ilk kez duyuyordum.Okumaya başlayınca derin bir heyecan uyandırdı.4 katlık ünevirsite kütüphanesinin altından,üstünden çalışanların bağrışmaları hevesimi kursağımda bıraktı ne yazık ki. Sağolsun 
Murat Okutmuş sayesinde kitabı okuma fırsatı buldum.
Çok daha eski bir döneme ait olmakla beraber Cengiz Dağcı romanlarını anımsattı bana. Muhteva olarak birinci cihan harbi döneminde Rus ordusu safında bulunan bir Türk kumandanın kendi soydaşlarının,din kardeşlerinin ülkesini işgal ederek zarar verecek olmanın vicdan azabını çekmesi;aynı üzüntüyü paylaşan kumandası altındaki Türk askerlerin halet-i ruhiyesi anlatılmakta.Oldukça sade,anlaşılır bir dili var.Milli duygularınızı kabartacak bir eser.Ben aslında Sarıkamış faciasına bağlanacak diye bekledim ama tahminim tutmadı.Tavsiye edebileceğim değerli bir eser.Keşke yazarın daha fazla eserine ulaşıp okuma fırsatımız olsaydı...
