Von Tuhr ve Zamanının Hukuk İlmi
Bâl devresinde yazma faaliyetinin en mühim mahsulünü Bekker'e ithaf olunan »Actio de in rem verso, ayni zamanda başkası yerine iş
görmeğe mütedair nazariyeye bi r ilâve » (Actio de in rem verso, zugleich ein Beitrag zur Lehre von der Geschäftsführung 1895) adlı
kitap teşkil eder, monografilerinin en mufassalı olan ve teferruatlısı olan bu eser, ... esas itibariyle hükmü kalmamış olan bir meseleye mütealliktir: Aile reisinin, hâkimiyetinde bulunan oğulların ve kölelerin aktettikleri mukavelelerden mütevellit
mes'uliyeti...
(Ancak)
Mevzuun İntihabı dogmatikçi Tuhr için karakteristik olup, daha sonraki mesaisinde mühim bir rol oynıyan başkası hesabına işgörme, tezyidi muamele (Zuwendung), mal iktisabı gibi müesseselerle alâkadardır ve — temsil, üçüncü şahıs lehinde akitler , havale, kefalet gibi —, Tuhr'u n her zaman tercihan meşgul olduğu «Üç köşeli münasebetler» silsilesine dahildir .
Von Tuhr ve Zamanının Hukuk İlmi
Tuhr'un 1895 senesinde Bal istinaf mahkesı âzalığına tayin edilmesine, kendisinin hukukçu olarak tekâmülü noktasından mahsus bir ehemmiyet atfetmek lâzımdır. Selefleri ve halefleri arasından bazıları gibi Tuhr da oradaki mesaisile pek kıymetli amelî bilgi edindi. Tuhr adlî staj devresini geçirmediğinden, Bâl'de mahkeme
de çalışması onun hukukî ruiyet sahasını fevkalâde genişletti. Andreas Heusler'in reisliğini mükemmel tarzda ifa ettiği mahkemede Tuhr vazıh ve keskin muhakemesile pek çabuk büyük itiba3 kazandı.
Hâkimlik sebebile Tuhr İsviçre hukukile de alâkadar olmağa başladı. Bunun neticesi olarak Bâl devresinde "İsviçre Borçlar Hukuku'na Görre Aktin İn'ikadında Noksanlar» hakkında büyük bir yazı intişar etti. Daha sonra mesainin siklet merkezini teşkil etmiş olan hukuki muameleler nazariyesi sahasına bu yazı ile ilk defa girdi . Gene bu
eserle Roma hukukundan muasır mevzu hukuk sahasında çalışmağa intikal ve İsviçre Borçlar hukukiyle kendi arasında, bir çeyrek asır sonra umulmadık zengin semereler verecek olan bir rabıta tesis etti.
Görevinden alman M. Hanataux, " Revue de Paris"nin 1 Aralık 1895 tarihli sayısında, Ermenilerin Abdulhamit tarafından katliam edilmediklerini, bilakis onun bütün vatandaşlarına adil davrandığını söylüyor ve şöyle devam ediyor:
"... Abdulhamid, esmer, soluk yüzlü, endişeli bakışlı ve güzel elleri olan bir adamdır. O bu nazik eliyle, Afrika ve Asya ortalartından Balkanlara kadar olan İslam dünyasının bütün fertlerini birbirine bağlarken, aynı nazik eliyle Kudüs ve Çanakkale boğazının anahtarını da tutmaktadır: Küçük ve nazik, ve fakat gerçekte çok meşgul bir el.."
1895 yılıydı; ben o zamanlar, doğduğum kasabanın
küçük bir fabrikasında ücretsiz, gönüllü çalışıyordum;
sonra yine o yıl, kasabadan bir daha dönmemek üzere ayrıldım.
Hayatımın bir yaz sonuyla güz başlarına rastlayan o dönemi,
nedense belleğimde hala taze; diri, açık seçik durmakta.
Bunun içindir ki, o günlerin birkaç olayını yazayım istedim.
Çünkü geçmişi sevmeyi öğrendiğimiz, şimdinin daha yorgun,
daha kayıtsız adımlarla geçtiği çağa giriyorum artık.
Cem Yayınevi - Sabah Gazetesi Nobel Yayınları Dizisi 8Kitabı okuyacak
