Ivan Illich’in “Okulsuz Toplum” kitabı, eğitim ve okul kavramlarını eleştirel bir bakış açısıyla inceler. Yazar, okulların eğitimi sağlamak yerine, sadece mevcut sosyal yapıları korumaya hizmet ettiğini ve gerçek öğrenmenin okul dışında da mümkün olduğunu savunur. Kitapta, zorunlu eğitimin toplumu sınıflara böldüğü ve eşitsizlik yarattığı, eğitimin ise öğrenmeyi kolaylaştıran koşulların seçimi olması gerektiği üzerinde durulur. Illich, eğitimin devletten bağımsız hale gelmesi gerektiğini ve bu şekilde eğitimcinin de sınırlı olan niteliğini genişletebileceğini öne sürer.
