büyük destan kahramanlarının en hüzünlü özelliği belki de şudur:
hiçbiri aslında kahraman olmak istemez. ince memed de öyledir. o yalnızca annesi döne ve sevdiği kız hatçe'yle, nefesini çocukluğundan beri ensesinde hissettiği abdi ağa'nın zulmünden uzağa, çukurova'ya kaçıp kendi toprağını sürmek ister. ama bırakmazlar. zulüm görür, başkaldırır, başka çaresi olmadığı için vurur ve öldürür. ve efsaneleşir...
devletin, ağaların ve onların maşası eşkıyaların binbir kıyıcılığı altında ezilen halkın istediği, hatta dayattığı kahraman olmak uğruna kendi hayatından vazgeçer. oysa aslında, kendisine türküler yakan köylülerin ona her zaman arka çıkmayacağını, ayağının tökezlemesiyle saf değiştirebileceklerini bilir. vurduğu abdi ağaların yerini daha kötülerinin, hamzaların, ali safaların, arif saimlerin alacağını bilir.
ama buna rağmen her zaman elde tüfeğiyle, torosların bir köşesinde zulüm gören, zulüm içinde yaşayan insanların koruyucusu olur. köylüler, onu her zaman, kendi hayatını bir kenara itip bir zalimi daha ortadan kaldırmış olarak atını toroslara sürerken hatırlar. anısı da toroslara karışır ve doruklarda bir ateşe dönüşür.
