Çıkrıklar Durunca’da, ucuz Avrupa kumaşlarının ülkeye girmeye başlaması nedeniyle el dokumacılığından hayatını kazanamaz hale gelen Alevi köyü Adaköy halkının Hz. Ali dergâhı etrafında birleşerek hükumete isyan etmesini ele almıştır. Kitapta, İngilizlerin Anadolu'nun tiftik keçisini, Güney Afrika’ya götürerek yetiştirmesi, çoğaltması ve yününü kumaş yaparak bize satmasının öyküsü işlenmektedir.
Devletlerin ayakta durabilmesi üretime dayalıdır ve üretime bağlıdır. Devleti oluşturan etnik ve dini halk katmanlarını bir arada tutan güç devletin ekonomik gücü ve adil gelir paylaşımıdır. Bu yapı bozulursa isyanlar çıkar, etnik ve dini ayrışmalar kuvvetlenip ortaya çıkacaktır.
Çıkrıklar Osmanlı devletinin ekonomik yapısının simgesidir. Çıkrıklar çalışırken ayakta olan devlet çıkrıklar durunca yıkılacaktır.