Beykoz Fabrikasının kurulması sırasında bir İngiliz, 2. Abdülhamit e sunduğu raporda, “Bu fabrika zarar edecek, işçileri on altı saat çalıştırmak bile yetmez, çoçuk işçi çalıştırmak lazım diyor. Sanayi devriminin ilk dönem kaideleri bunlar. Padişah ise raporun kenarına, “Bu fani dünya için âdemoğluna bu kadar eziyete lüzum yoktur.” Notunu düşüyor.