Raif efendinin neden hayattan bu nefret ettiğini merak ederek okuduğum güzel bir kitap. Bana göre hayatta geç kalınmışlığı anlatıyor. Maria Puder e olan aşkı onu bu hayattan uzaklaştırıyor. Diğer bir yandan ise eşine ve çocuklarına her gün o siyah defterdeki anılarını okuyarak ihanet ediyor.
