Okuduktan sonra dedim ki artık bu kitabı anlatmak için GAZAP ÜZÜMLERİ KLİŞESİ diyelim. okumaya başlamadan önce kitapla ilgili yorumları okurken fark ettim ki bütün yorumlar kitabın sonu ile ilgili şaşkınlığını dile getirmeden geçememiş. kitabı okurken sonu ile ilgili bir sürü ihtimal düşündüm. bitirdiğim de dedim ki 'bu nasıl son yaavvvv'. evet yorumların çoğunda da buna benzer bir cümle yazılıydı. o yüzden şimdi ben diyorum ki bu gazap üzümleri klişesi 'bu nasıl son yavvv' olsun. ve klişe olarak adlandırmanın sıradanlıktan çok öte nasıl bir vurgunu anlattığını sadece kitabı okumuş olanlar anlasın.
fareler ve insanlar'ı okumuştum ilk. basit bir dille yazılan ama seni kuşatıveren kitaplar olur. nasıl olduğunu anlamazsın. betimlemelere, hüzne boğulmadan duyguyu yaşarsın, hissedersin. john steinbeck' in iki kitabını da okurken böyle hissettim. karmaşık olmayan, yormayan bir dili var. romanın içine hemen dahil oluyorsun ve sonra akıp gidiyor. hiç hissetmediğin o çaresizliği, açlığı, dostluğu ve zulmü hissediyorsun.
