HAZARFEN
Hezarfen sözcüğünün anlamının "bin bilimli" demek olduğunu yakın zamanda fark ettim, İngilizcedeki polymath'in karşılığı bir sözcük. Yani ilgi alanı yaşamın kendisi olma hali. Hayatla ilgili bir merak konusu olduğunda bu merak süreci içinde akış neyi gerektiriyorsa onu öğrenme, ne kadar gerekiyorsa o alanda o kadar derine gidebilme hali. Leonardo da Vinci, Alexander von Humboldt, Hypatia, Bingenli Azize Hildegard, Johann Wolfgang von Goethe, Mustafa Kemal Atatürk, Hedy Lamarr, Benjamin Franklin, İbn-i Sina, İbn-i Rüşt ilk akla gelenlerdir.
Günümüzde entelektüel bilim insanı modeli Stephen Hawking, Roger Penrose, Christof Koch, Giulio Tononi'de kimliklenir. Beyin cerrahisi alanında da Hezarfen üslubunu yaşatan, çok sayıda uluslararası önemde başarı gösteren hocalarım ve meslektaşlarım vardır.
Sayfa 64 - Ayrıntı yayınları 7. Basım
“Yerliler üzerine: Bütün dinler arasında, Hıristiyanlık kadar insan mutsuzluğunu maskeleyen başka bir din yok. Keşişlerin kamçısına bağımlı talihsiz Amerikan halklarını ziyaret eden bir kimse, bir daha hayatı boyunca Avrupalılar ve onların teokrasisi hakkında bir şey bilmek istemez."
••Alexander von Humboldt
Sayfa 213Kitabı okudu
"Köleler üzerine: Fransız, İngiliz, Danimarka ya da İspanyol Antilleri, hangisi olduğu hiç fark etmez, insanın dünya üzerinde Avrupalı olmaktan böylesine utanacağı başka yer yok. Siyahlara hangi ulusun daha iyi davrandığını tartışmak, bıçaklanarak ölmekle kellesi uçurularak ölmek arasında tercih yapmaya benziyor."
••Alexander von Humboldt
Sayfa 213Kitabı okudu
İslam kültür dünyasının 800 yıl kadar süren kreatif katkısını tanımayan veya tanımamazlıktan gelen yapmacık "Rönesans" tasarımının, tarihsel gerçeğe tamamen aykırı olduğu düşüncesi- ni J.G. Herder (1744-1803), J.W. Goethe (1749-1832) ve Alexander von Humboldt (1769-1859) gibi büyük hümanistlerin savundukları sırada, Müslümanların daima minnettarlıkla anacakları bir grup oryantalist Arapça doğal bilimlerin etütleriyle ortaya çıktılar.
Sayfa 175
Bu asrın (18. yy) etkili isimleri arasında modern bilgibilimin temellerini atan David Hume'u, sosyal bilimleri (sırf ekonomiyi değil!) sağlam bir kuramsal temele oturtan Adam Smith' i, doğa bilimleriyle san'atın büyük sentezcisi Goethe'yi, Alexander ve ağabeyi, modern araştırma üniversitesi kavramının yaratıcısı Wilhelm von Humboldt'u, modern yaşam bilimlerinin mimarları olan von Linne, Cuvier ve Lamarck'ı, yasaların ruhunu doğanın bize bahşettiği çerçeve içerisinde arayan Montesquieu'yü , Newton'u ülkesinde tanıtmak için büyük çaba harcayan Voltaire'i, modern yerbilimlerini Hume'dan öğrendiği felsefeyi geliştirerek oluşturduğu bilgibilim çerçevesinde kontrolü mümkün bir teoriye kavuşturan James Hutton' ı, modern kimyanın dahi kurucusu, büyük insansever Lavoisier'yi ve bunların daha nice benzerlerini görüyoruz. Tüm bu insanların ortak yanları, kendilerine seçtikleri ilgi alanlarında insanlığa kendilerinden sonra gelenlerin bilimsel çerçevede eleştirebildikleri, kalıcı düşünce abideleri bırakmış olmalarıdır. Bütün bu kişiler tüm yaşamları boyunca eleştirel akıl ve gözlem kılavuzluğunda son derece ciddi araştırmalar yapmışlar, birbirlerinin yaptıklarını denetlemişler ve Aydınlanma Çağı süresince tüm insanlığa tarihte eşi az görülen bir ümit ve iyimserlik kaynağı olmuşlardır.
