Ali Cihan Bakır
Ali Cihan Bakır
@alicihanbkr
Canada
71 reader point
Joined on March 2021
Şu anda okuduğu kitaplar
İncelemem
Kaçar Hanedanı mensubu soylu bir aileden gelmesine rağmen, kendi idealleri uğruna tüm mevkileri reddetmiş, ömrünü İran kaynaklarının millileştirilmesine ve Şah’ın emperyal işbirlikçi düzeninin zayıflatılıp-yok edilmesine adamış bir isim; Muhammed Musaddık… Tek başına İran tarihi açısından bir önem arz etmesinin ötesinde; iki yıllık iktidarı süresince hayata geçirdiği politikaları ve 1953 yılında karşı karşıya kaldığı CİA-MI6 ortak darbesinin sonuçları nedeniyle de tüm Ortadoğu için büyük önem arz etmektedir. Eski ABD Başkanı Theodore Roosevelt’in torunu ve CİA Ortadoğu Masası Şefi; Kermit Roosevelt’in imzasını taşıyan Ajax Operasyonu ile darbeye uğraması, başta İran tarihi olmak üzere Ortadoğu da sınırları olan/olmayan tüm devletler açısından tarihin akışını belirler nitelikte olmuştur. Kitap, yozlaşmış İran bürokrasisi ile CİA-MI6 işbirliğini gözler önüne sermesi hususunda son derece faydalı olacaktır. Keyifli okumalar.
“Bir adam vardı. Suyu arıyordu…”
Osmanlı’dan, Kafkas Cephesine, ardından Azerbaycan ve Moskova’ya ve en nihayetinde Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar uzanan hayat hikayesi boyunca Aydemir; savaşlar, acılar ve yoksulluklar içerisinde bir imparatorluğun ve halkın yaşadığı siyasal ve sosyal dönüşümleri derinlemesine tahlil etme fırsatı bulmuştur. Ülkesi gibi kendisinin de “Suyu Arayış” hikayesini anlattığı bu eser, tek başına bir biyografi olmanın da ötesinde; milletin içinden geçtiği ateş çemberini, dönemin toplum dinamiklerini ve siyasi iklimini anlamak hususunda son derece faydalı olacaktır. Okuyucuya: Mahalle Mektebi’nde Osmanlıcılığı, Askeri Rüştiye’de Turancılığı ve KUTV’da Sosyalizmi deneyimleme fırsatı sunan Aydemir, erken dönem Cumhuriyet aydınları içerisinde en idealist ve donanımlı olanlarından biridir. Yine belirtmek gerekir ki, “Tek Adam” adlı eseri de Gazi Paşa hakkında günümüze kadar yazılmış en kaliteli eserdir. Keyifli okumalar.
Otoriter Modernleşme
Her iki ülkede de Rus savaşları sonrası yaşanılan ciddi toprak ve otorite kayıpları, Avrupa’ya kıyasla her alanda yaşanılan geri kalmışlık ve gittikçe artan etnik gerilimler neticesinde Batılı tarzda bir modernizasyon kaçınılmaz hale gelmişti. Dönemin Paris kafelerini mesken tutan ve politik perspektifi dönemin otoriter düşünürleri ekseninde şekillenen genç subayları, ülkelerine dönerek reform hareketlerinin öncüleri oldular. Nitekim her iki ülkede de tüm modernizasyon çalışmaları başarısız oldu ve Birinci Dünya Savaşı sonrası parçalanarak yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldılar. Bütün bu etmenler, sorunları çözmeye muktedir, merkezi ve güçlü bir yönetim tesis edebilecek bir “Tek Adam” aramaktan başka çare bırakmamıştı. İşte Mustafa Kemal ve Rıza Şah’ın otoriteryen yönetimleri meşruiyetlerini bu toplumsal tezahürden almaktaydılar. Bu bağlam etrafında, ulus-devlet inşası süreci ve modernizasyon çalışmaları kitapta son derece iyi anlatılmış. Mustafa Kemal ve Rıza Şah’ın yalın bir kıyaslaması olmasının da ötesinde, her iki ülkenin toplumsal dinamikleri ve entelijansiyası da kapsamlı şekilde yorumlanarak okuyucuya derinlemesine bir karşılaştırma yapma imkanı sunulmuş. Dönemsel tarih ve siyaset okumaları yapmayı sevenler için iyi bir tercih olacaktır. Keyifli okumalar.
Reader Follow Recommendations
·
Not rated
Hayk Açıkgöz komünistti. “Anadolulu Bir Komünistin Anıları” başlıklı kitabında, o yılların gizliliği içinde, gençlik arkadaşı Abdülkadir Pirhasan yani ‘’Vedat Türkali’yle birlikte Türkiye’deki Komünist Parti’yi aramalarını anlatır. Bulurlar da… Doktor olan Hayk Açıkgöz hapse girer. O yılları ‘’Aziz Nesin’’ ortak dostları Jak İhmalyan için kaleme aldığı bir yazıda “Hapishanede komünist olmak zordur, hem komünist hem Ermeni olmak iki kere zordur” diye belirtmiştir:
“...ne Türk halkı, ne Türk aydını, Ermenileri kendilerinden ayırt etmemiştir. Ama o zamanki siyasi polise ve yönetenlere gelince aynı şey söylenemez. Bizler solcu olarak aşağılanır ve aşağılanmaya uğrarken, Ermeni arkadaşlarımıza bize yapılanın çok daha ağırı yapılmıştır. Solculuk bir suç, ama solcu Ermenilik yasa önünde değilse de, yasaları uygulayanların gözünde daha da ağır suçtu.”
İncelemem
Kitap; Roma’nın kuruluşu ve yükselişi, Spartalıların gerçek hikayesi, Türkiye’de boğulan Alman İmparatoru, Habsburg İmparatorluğu,
Barbaros ve Andrea Doria, İnebahtı savaşı, ıı. Friedrich ve Koca Ragıp Paşa vs... gibi daha pek çok tarihi konuya genel hatlarıyla yalın bir anlatım sunuyor. Detaylı bir Avrupa tarihi anlatımı içermiyor. Yazar ağırlıklı olarak Avrupa ve Osmanlı ilişkileri üzerinde durmuş. Bu nedenle doğrudan bir Avrupa tarihi özeti şeklinde olmasa da; Osmanlı tarihi okumaları yapmadan önce dönemin Avrupa konjonktürünü anlamak hususunda faydalı olacaktır.Farklı ve ilham verici tarih okumaları yapmak isteyen herkes için iyi okumalar...
