Üzücü bir haber
Mondros Mütarekesi sonrasında Berlin'de buluşan Enver, Talat ve Cemal paşaların bir çabası da Anadolu'da Mustafa Kemal Paşa'nın başlattığı direnişe destek olmaktır. İngiltere'ye dışarıda verecekleri her zararın Anadolu'dakı direnişi kolaylaştıracağını düşünmektedirler. Cemal Paşa Hindistan'a, Halil Paşa ise İran'a giderek İngilizlere karşı isyan başlatacak, Musta Kemal'in elini rahatlatacaklardır. Ancak olaylar planlandığı gibi gelişmez. Enver Paşa'nın Milli Mücadele'nin akamete uğraması halinde Rusya'da kuracağı bir orduyla Anadolu'ya geçme, savaşı sürdürme düşüncesi ve Müdafaa-i Hukuk hareketinin İttihat Terakki'den uzak durma gayreti, Enver Paşa'yla Ankara'nın arasını açar. Enver Paşa Sakarya Zaferi'nden sonra Anadolu da ikilik çıkarmamak adına kendisine yeni bir yol çizer ve Ruslara karşı Türkistan bağımsızlık hareketine katılmak üzere Buhara’ya gider. 4 Ağustos 1922'de Cegan Tepesi'nde Sovyet birlikleriyle muharebede şehit olur. Bu haber Büyük Taarruz oncesi Mustafa Kemal Paşa'ya ulaştığında üzüntüsünü, "Enver bir güneş gibi doğmuş, bir gurûb ihtişamıyla batmıştır; arasını tarihe bırakalım” sözleriyle ifade edecektir.
Sayfa 268 - Kronik Kitap
Örgütlenme Aşaması
Ülkenin içine düştüğü acı tabloda İstanbul,saray ve hükümetin aciz kalması emperyalist ideallerin gerçekleşmesine olanak sağladı. Azınlıkların aşırı davranışları, İtilaf devletlerinin kuvvetlerinin mütareke hükümlerini açıkça ihlal etmeleri, Wilson Prensiplerini hiçe saymaları, kamuoyunda büyük üzüntü yarattı. Halk en doğal ve
Sayfa 89Kitabı okuyor
Doğrusu Mustafa Kemal, sürekli olarak, her bir fırsatta demeçlerinde bu hususlara parmak basmıştır. Nitekim 18 Ekim 1921 tarihinde, Ankara'da Azerbaycan elçisi Ebilofla geçen bir konuşmasında bir soruya karşı, şu cevabı vermiştir: "Yabancı saldırısına karşı, Anadolu mutlaka başarı elde edecektir. Anadolu bu savunma ve direnişi ile yalnız kendi canını korumak tasasıyla görevini yapıyor değil, belki doğu dünyasına yönelik tüm saldırılar karşısında bir sel oluşturuyor."
7 Temmuz 1922'de ise, İran elçisi Mumtaz Devlet İsmail Han'ın Ankara'ya gelişi üzerine şu açıklamada bulunmuştur : "Türkiye'nin girişmiş olduğu direniş hareketinin sadece kendisine münhasır olmadığını vurgulamaya gerek görmüyorum. Çünkü Türkiye aynı zamanda, tüm doğu dünyası ile, tüm yabancı baskısı altında kıvranan ulusların davasını savunma yolunda geniş ve önemli çabalar harcamaktadır."
Sayfa 21 - atatürk araştırma merkezi, 1999Kitabı okudu
Nazım 15 Ocak 1902'de Selanik'te doğar. Doğduğu çağın Osmanlı toplumunda, kültürlü ve ilerici sayılan bir ailesindendir. Baba tarafından dedesi Nâzım Paşa, şairliği de olan özgürlükçü bir kişidir, Mithat Paşa'nın yakın arkadaşlarındandır. Anne tarafından dedesi Enver Paşa dilci ve eğitimcidir. Babası Hikmet Bey, Mekteb-i Sultani
Fevzi Paşanın Ankara’ya varışı “Ankara’yı çok meşgul eden büyük bir olay” oldu. Mustafa Kemal, gelen yolcunun getirdiği değerleri biliyordu. Evvelâ Fevzi Paşanın Anadolu hareketine karşı direnişi ortadan kalkıyordu.
Sayfa 239Kitabı okudu
Mustafa Kemal, Anadolu'ya geçtikten sonra bile Milli Mücadele içinde yalnızca tek bir siyasi ajanda ve güç merkezi yoktur. Paşa'nın İstanbul'a bayrak açmaktan çekinmemesi ve direnişi tüm memlekete yaymakta ısrarı, Milli Mücadele'yi beraber başlattığı "İlk Beşler"in diğer üyeleri tarafından bile çok radikal bulunmaktadır. Refet Bele Amasya Tamimi'ni imzalarken tereddüt göstermiş, Kazım Karabekir direnişin tüm yurt yerine ilk başta sadece Doğu Anadolu'ya odaklanması gerektiğini savunmuştur. Ayrıca Karabekir, Vahdettin dize gelip Meclis'i Mebusan'ı toplamaya razı olduğunda da, Heyet-i Temsiliye'nin lağvedilmesi ve inisiyatifin başkente bırakılması yönünde görüş bildirecektir. Oturumlarını İstanbul'da yapan bu son Osmanlı meclisinde, ileride Kurtuluş Savaşı'nın ana kadrolarını oluşturacak birçok isim, Mustafa Kemal'in direktiflerini göz ardı etmekten çekinmeyecektir. Yanında üç-beş kişiyle Ankara'da izole bir şekilde kalan Mustafa Kemal'i Meclis-i Mebusan'a başkan seçmeyip adeta ıskartaya çıkaracaklar ve parlamento gruplarına "Müdafa-i Hukuk" yerine, padişahın nutkundan aldıkları "Felah-ı Vatan" ismini vereceklerdir. Önceden üzerinde mutabık kalınan Misak-ı Milli metnini değiştirmekten bile çekinmemişlerdir.
Sayfa 18Kitabı okudu
