Voltaire, Fransız edebiyatının önemli yazarlarındandır. 'Cahil Filozof" ise yazarın 72 yaşında yazdığı bir kitap. Kitapta belirttiği üzere kendisi doğuştan gelen bir akla, bilgiye inanmıyor. Bilgilerimizi ancak yaş alarak güçlenen bir akıl sayesinde elde edeceğimizi ifade ediyor. Bunları söylerken de Descartes, Spinoza, Leibniz, stoacılar ve sofistlere eleştirel ve alaycı bir üslupla cevap veriyor. Okumaktan zevk aldım, not alarak okuduğum için bir tık uzun sürede okumuş olabilirim ama zaten felsefe türünde kitapların bir çırpıda okunmasına gerek yok. Bu şekilde sindire sindire okumak daha yararlı ve öğretici.
Filozofların yüzyıllardır tartıştığı pek çok probleme de alaycı yaklaşıyor kendisi. Özgürlük, adalet, akıl, ahlak ve tanrı problemlerine karşı savunmalar yapıyor. Mesela filozoflara göre bütün kâinatın onay verdiği bir durum adalet. Peki bu mümkün müdür? Adalet kavramını duygularımız ve aklımızla elde ederiz.
"Bütün insanlar bize ödünç verilmiş şeylerin iade edilmesi gerektiğini kabul eder. Fakat ben iki milyon borçlu olduğum kişinin bu parayı vatanımı zincire vurmak için kullanacağını kesinkes biliyorsam, ona bu ölümcül silahı yine de vermem gerekir mi?" Bu alıntı biraz düşündürücü ama hoşuma gitti. Her daim sözümüzü tutamayız, bir kötülüğe sebep olmuyorsa sözümü tutabileceğini söylüyor Voltaire.
Cahilliğe gelince, hangi insan her şeyi bilebilir ki? Daha önce neler yaşandı bilmiyoruz. Bundan sonra neler yaşanacak bunu da bilmiyoruz. Belirsizlik, bilinmezlik ve şüphe her yüzyılda insanlığın sorunuydu ancak olmaya da devam edecek gibi duruyor...
