Eğitici çevre her insana her zaman en az sayıda olasılığı sunarak, bağımlı kılmak ister onu.
Sayfa 166 - İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
Erdemleri kusurlara bağımlı kılmak utanç verici değil midir?
Sayfa 37Kitabı okudu
Ayaklar altında bırakmamak için kutsallaştırmak...
Velhasıl sanatçılar aristokrat hamilerinden ve geleneksel kurumların baskısından kurtulur kurtulmaz piyasanın kucağına düştüler ve yeni kazandıkları özerkliğin bekledikleri özgürlüğü sağlamamasından dolayı büyük bir hüsran yaşadılar. Başkalarının onayına veya başka bir işte kullanılmaya ihtiyacı olmayan "kendi kendine yeten sanat eseri" düşüncesi ve sanat eserine her şeyden önce "estetik" bir karşılık verilmesi gerektiği inancı, sanat dünyasının yaşadığı bu büyük hayal kırıklığı ve hüsranın bir yansımasıydı. Yeni kazandığı özerkliğin bedeli olarak bu kez sanat piyasasının ve yeni sanatsever kamuoyunun taleplerine bağımlı hâle gelen sanat dünyası, bu olumsuz gelişmeye, her tür faydadan ve işlevden bağımsızlaştığı gibi piyasanın taleplerinden de bağımsızlaşmış, yüksek statülü bir sanat icat ederek cevap verdi ve bunu tartışılmaz kılmak için de bu yeni sanat türünü kutsallaştırdı.
insanlarda grup içi güven, kendine güvenmeye baskın çıkmıştır.
diğer primatlardan farklı olarak insanlar sadece kendileri için avlanmaz; getirilen yiyecek gruba dağıtılır. iki milyon yıl öncesinde homininlerin yiyecek taşıdığına dair bulgular mevcut. böylece özelleşme yoluyla avlanmayı daha verimli kılmak mümkün olur. en iyi mızrak yapan kişi, mızrakla en iyi avlanan kişi olmayabilir ama grup her iki beceriden de fayda sağlar ve herkese daha fazla yiyecek düşer. işbirliği ve yiyecek paylaşımı grubu güçlendirir ve karmaşık becerilerin çeşitlenmesini sağlar. her ne kadar avcılar yirmili yaşlarda fiziksel açıdan zirvede olsalar da bireysel avcılık becerileri 40 yaşından önce doruğa ulaşmaz çünkü insanlarda başarı, öğrenmesi zaman alan teknik bilgi ve ince becerilere bağlıdır. avcı toplayıcı topluluklarda avcıların çoğu 18 yaşına dek, değil başkaları, kendileri için bile yeterli kalori getiremez. tersine, avcı-toplayıcı türlerden bir diğeri olan şempanzeler bebeklik çağını geride bırakır bırakmaz, beş yaş civarında kendine yetebilir hale gelir. yiyecek için başkalarına kısmen dahi olsa bağımlı olmak, gruptan dışlanma ya da etrafta fazla yiyecek olmaması durumunda aç kalma riskini beraberinde getirir. oysa grup içi güven ve ona dayanarak gelişen işbirliği, bireye olduğu kadar gruba da hayatta kalma açısından avantajlar sağlar ve bizde bu grup içi güven, kendine güvenmeye baskın çıkmıştır.
sayfa 31-32, domingo yayınları.
Uzun ama gayet dolu satırlar.
Bu bağlamda kurumsal din, devlet, siyaset arasındaki simbiyotik ilişkinin toplum üzerinde mutlak egemenlik kurmanın ve dahi akıl sağlığını dumura uğratarak din adı altında insanları hurafeye bağımlı kılmanın en etkili formüllerinden biri olduğu hususunda Spinoza'nın Teolojik-Politik İnceleme adlı eserinin giriş kısmındaki tespitlerden kısa
"İnsanın elinden dünyada bireysel olanı kurtarmak gelmez, insan sadece kendi içindeki bireyi savunabilir. Düşünce insanının en büyük edimi, her zaman özgürlüktür, düşünceler karşısında, nesneler karşısında, kendi kendisinin karşısında özgür olmaktır. Ve bizim de görevimiz işte budur: Başkaları gönüllü olarak kendilerini bağımlı kıldıkları ölçüde, kendimizi daha özgür kılmak!"
Türkiye İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
