552 senesinde Avar devletini yıkarak onların miraslarına konan Göktürkler, Avarların hükümdarlık unvanlarını da beraber almışlardı. Aslında ise Göktürkler arasında yaygın olan devlet anlayışı, daha çok
Büyük Hun Devletinin inanç ve düşüncelerine dayanıyordu, Hunlardan kalma birçok şeref ve memuriyet unvanları, VIII. yüzyılda bile, Göktürk devleti içinde halâ kullanılıyordu.
Bir kurultayda veya toplantıda, kim nerede oturacaktır? Bu Türklerin deyimiyle orun, yani mevki meselesidir. Herkesin mülkiyet ve hâkimiyetini gösteren bir damga ile, yine her Türk topluluğun bir sembolü olan bir bayrak, Türk tarihinin hep bu mitolojik çağlarında oluşmuş hukukî belgelerdir. Bütün bu töreler, "topluluk düzeni ve askerî bir disiplin kurmak için konmuş kanunlardır" dır.
Sayfa 105
Paktır, hem arıdır insan,
Mevlana'nın sırrıdır insan!
Sayfa 38Kitabı okudu
Ötüken'in Önemi
Ötügen, bütün Orta Asya'nın en kutsal bir yeri idi. İnanca göre, bütün büyük imparatorlukların başkenti burada kurulmalı idi. Esasen bu bölgeyi ele geçiremeyen ve başkentini de burada kuramayan bir devlet, büyük bir teşekkül veya imparatorluk sayılmazdı. Bu sebeple Avar, Göktürk, Uygur ve hatta Çingiz Han'ın kurduğu Moğol imparatorluğu bile biraz geliştikten sonra, başkentlerini buraya taşımışlardı.
(Avrupa'ya ve) Cermenlere, onlu, yüzlü, binli ve onbinli ordu teşkilatı Atilla ve Hunları yolu ile gelmişti. Bu düzen, Attila'dan sonra Cermen ordularında da görülmeye başlandı.
Sayfa 352Kitabı okudu
Türkçe yarlık ve kut sözleriyle karşılaşmışlardı. Ancak Çin'de Tanrı'nın emir veya yarlığı, İslamiyette Kur'an'da olduğu gibi, yazılı kanunlar anlayışı içinde görülmektedir. Göktürk yazıtlarında ise yarlık, düşmanı yenmek için Tanr'nın verdiği bir güç veya yardım anlayışı ile görülmektedir. Çin düşüncesi bir bakımdan İslam düşüncesiyle benzerlik göstermektedir.
Sayfa 219Kitabı okudu