Astroloji, bilimsel geçerliliği bulunmayan bir sahtebilim türüdür. Bu bakımdan simya, büyücülük, frenoloji, homeopati, kuantolojiden farksızdır. Bilimselmiş gibi sunulduğu, bilimsel terminolojinin bir kısmını işine geldiği gibi özgürce kullanmaktan çekinmediği ve bilimsel olarak açıklanabilir bir takım hilelere akıllıca başvurduğu için, tıpkı diğer sahtebilim türleri gibi, milyonlarca insanı kolayca kandırabilmektedir. Astrologların isabetlilik için kullandıkları yöntem, psikolog Bertram R. Forer tarafından da 1940'lı yıllarda fark edilmiştir. O dönemde Amerikalı meşhur bir şovmen ve iş adamı olan Phineas Taylor Barnum'un sürekli kullandığı "Herkese uyan bir şeylerimiz var!" mottosunun, astrolojinin arkaplanında yatan sahtekarlığın anahtarıdır. Bugün tüm burçları okuyun, hepsinde kendinizden bir şey bulmanızın temel sebebi Barnum etkisidir.
( Barnum Etkisi ; Doğru çıkan falların, bilimsel açıklaması. )
Herkes ve her durum için geçerli, kapsayıcı yargıların, kişiye özel ve spesifik durumları tanımlıyor gibi aktarılmasıyla, kişinin bilişsel yanılgıya düşmesine, Barnum(Forer) etkisi denir. Beynimiz, mevcut durum ya da geçmiş ile ilgili verilen bilgilerin doğruluk oranına bakarak, gelecek ile ilgili bilgilerin, doğru olma olasılığını hesaplar.
Reklam
Barnum Etkisi forer etkisi diye de adlandırılır. Bu etkinin ilk aşaması ise, cold reading olarak söyleyebiliriz: karşınızdaki kişi, size inanabileceğiniz bir çok insan tarafından kabul edilecek, genel bir tanım ile başlar. yalanı sevmiyorsun buna örnek verilebilir. bu örnekten devam eden kişi, tepkiye göre daha öznel yorumlarda bulunur. bu durumda, dinleyici bir beklentiye girer. benim ile ilgili herşeyi bildi, söyledikleri de gerçek olacak. bu noktadan sonra kişi, söylenenlerin gerçekleştirilebileceği eylemler yaratabilir. örneğin ayın 12'sinden sonra bir işin olacak demiş ise, ayın 12'sinden sonra iş başvuralarına başvurmuş ya da bu tarihten önceki fırsatları, değerlendirmemiş olabilir. barnum etkisi placebo etkisiyle benzer özellikler taşıyabilir.
En asil sanat, başkalarını mutlu etmektir. -P. T. Barnum (The Greatest Showman)
Para kötü bir sahip, harika bir köledir. P.T.Barnum
Barnum Etkisi: Doğru çıkan falların, bilimsel açıklaması. Herkes ve her durum için geçerli, kapsayıcı yargıların, kişiye özel ve spesifik durumları tanımlıyor gibi aktarılmasıyla, kişinin bilişsel yanılgıya düşmesine, Barnum(Forer) etkisi denir. Beynimiz, mevcut durum ya da geçmiş ile ilgili verilen bilgilerin doğruluk oranına bakarak, gelecek
Reklam
24 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.