“Eşekli Kütüphaneci” Fakir Baykurt’un son eseri iken benim yazarla ilk tanışma kitabım oldu.
Kitabın baş karakterlerinden olan Dimitrios’un büyükannesi, mübadele dönemi Ürgüp’ten Yunanistan’a göç etmek zorunda kalmıştır. Dimitrios’ta bu yerleri gezmek, büyükannesinin ve büyükbabasının izlerini sürmek ister. Böylece yolu önce Aziz Baba ile sonra onun babası “Eşekli Kütüphaneci” Mustafa Güzelgöz ile kesişir.
“Köye kitap götürmek çöle çeşme götürmek gibidir” diyen Güzelgöz, kadın-erkek, genç-yaşlı, çoluk çocuk demeden onları kitapla tanıştırmak için bir sürü emek harcar. Araç olmadığından eşek ile kitapları köylere taşır. Güzelgöz’ün fedakarlıkları, karşılaştığı engeller hatta Türkiye’yi aşan başarıları da anlatılır kitapta.
Benim için 2022’nin son kitabını okurken, dili o kadar sade ve akıcıydı ki su gibi geçti. Oturduğum yerde 100 sayfası bitti. Hiç yormuyor, sıkmıyor.
Baykurt, hasta yatağında kitabın son düzeltmelerini yapmış ve ölümünden sonra basılmıştır.
ABD tarafından “Uluslararası İnsanlık Hizmetinde Gönüllü Takdirnamesi”ne layık görülen Mustafa Güzelgöz, 2005 yılında aramızdan ayrılmıştır. Maltepe Üniversitesi’nde bir heykeli de bulunmaktadır.
Böyle değerli bir insanla okurunu buluşturan Fakir Baykurt’a ve köylere ışık tanıyan Mustafa Güzelgöz’e teşekkürler, ruhları şad olsun.