Mustafa Kemal'in mütareke metnine ilişkin analizinden
Milletimizin kıyıcılığına gelince, bu da sadece bir yalandan, bir iftiradan ibarettir. Hiçbir ulus, yabancıların inanışlarına ve geleneklerine milletimizden çok saygı göstermemiştir. Hatta denebilir ki, öteki dinlerden olanların dinlerine ve uluslarına saygı gösteren tek ulus bizim ulusumuzdur. Fatih, İstanbul’da bulduğu dinsel ve ulusal kuruluşları olduğu gibi bıraktı. Rum Patriği, Bulgar Eksarhı ve Ermeni Kategigosu gibi Hıristiyan dinlerinin başındakiler imtiyazlara sahip oldular. Kendilerine her türlü serbestlik verildi. İstanbul’un fethinden beri Müslüman olmayanların sahip olageldikleri bu geniş imtiyazlar milletimizin din ve siyaset bakımından ne geniş görüşlü ve yiğit bir millet olduğunu anlatır. Dünyanın en büyük ve uygar ulusları olduklarını iddia ederek milletimize bu kötü halleri yakıştıranlar insaşı olsunlar ve Müslümanlara zorla, İslâm dininin kutsal günü olan “Cuma”nın yerine “Pazar”ı kutsal tatil günü olarak tanıtmak istediklerini unutmasınlar. Ülkemizde yaşayan öteki dinlerin mensuplarının başlarına ne gelmişse, yabancı oyunlarına kapılarak ve imtiyazlarını kötüye kullanarak vahşi bir şekilde ayrılık politikası gütmelerinden gelmiştir.
Sayfa 35 - Türkiye İş Bankası YayınlarıKitabı okuyor
Işıklı dünyanın karanlık yüzü Türkce
Işıklı dünyanın karanlık yüzü
Dünyaya gelende vardı sebebi?
Yaşaya bilmedi amaç üretdi.
Düşünür ne yapsam daha gerekli?
Seçtiğim beni de yapsın önemli.
Beni tanısın dünyadakı insan.
Gerçekte, Jöntürk düşüncesinin ön planında bir iktisadi program değil, "Devleti kurtarmayı amaçlayan bir siyasi eylemcilik yer alıyordu. İmparatorluğun yavaş yavaş ve aman vermez bir biçimde parçalandığını, çeşitli milliyetçi ayrılık hareketlerinin her geçen gün başarı kazandığını ve Düyun-u Umumiye'nin vesayeti altındaki Osmanlı'nın gitgide elinin kolunun bağlandığını gören Jöntürklerin başlıca kaygısı Osmanlı Devleti'nin özerkliğini ve coğrafi bütünlüğünü yeniden kurmaktı. Böylece "Devleti kurtarmak" geleneksel düzeni bürokrasinin ayrıcalıklı konumunu değiştirmeden korumanın sembolik formülü oldu. Ama bu kaygı beraberinde siyasi parçalanmaya ve iktisadi bağımlılığa ilişkin bir analizi getirmedi.
Jöntürk hareketi, batılı devletlerin Osmanlı ekonomisiyle ilişkilerinin arttığı bir dönemde başlamıştı. Nüfus mücadelesi her alanda sürdürülüyordu. Bütün büyük devletler Osmanlı mozaiği içinde kendi himayeleri altında guruplar oluşturmak peşindeydiler. Her biri bölgesel ve etnik farklılaşma temelinde okullar, kültür merkezleri, misyonlar ve hastaneler kuruyordu. Sonuçta aralarındaki rekabet doğal olarak şiddetlendi.
Sayfa 47 - Aram yayınlarıKitabı okudu
