Leninizm’in temel kavramlarını Stalin gözünden okuyup kavramak için faydalı bir kitap. Kitap aslında iki kitapçığın tek baskıda birleştirilmesi olmuş. Özellikle “Leninizmin Sorunları” kısmını oluşturan kitabın ikinci yarısı ilk yarısından alıntıların bolca kullanıldığı, özellikle Stalin’in bazı eleştirilere veya Leninizm’e dair farklı düşüncelere getirdiği eleştirilerden oluşuyor.
Leninizm’in Marksizm’i nasıl güzel evirip çevirdiğini ve hem kendisine hem de Rusya’ya göre uyarlayıp farklı bir yol çizdiğini göstermesi açısından da kıymetli. Tabi bunu da kavrayabilmek için hem Marksizm’e hem de Leninizm’e eleştirel gözle bakabilmeyi bilmek lazım. Zira bu tür eserleri salt ideolojik bir gözle okuduğunuzda size duymak istediğiniz dışında bir şey söylemezler. Leninizm’in fikirsel anlamda dünyaya Marksizm’den daha fazla zarar verdiğini buradan görebilirsiniz. Şimdi Lenin’in kendi eserlerini okumaya devam edeceğim onları da buradan paylaşmayı düşünüyorum. Muhtemelen bu konudaki düşüncelerimi daha da netleştirecektir.
Marksizm’in salt fikirde kalması ve ileriye dair yaptığı öngörü, beklenti ve değerlendirmeleri fiyaskoydu ama başta Lenin olmak üzere Stalin ve Mao gibi isimler Marx’ın öngörülerini bekleyememiş (veya bekle bekle gerçekleşmediğini görünce) tarihi hızlandırmaya çalışmışlar. Ve sonuç: milyonlarca insan canı.
19. yüzyılın sonunda kaleme alınmış önemli bir ütopya/distopyadır. Roman 1984, Hayvan Çiftliği ve Cesur Yeni Dünya gibi kült eserlerden çok önce yazılmış ve aynı kalitede bir romandır. Türkçe’ye çevrilmesi çok gecikmiş belki de bu nedenle kıymeti bilinememiş bir eser. Ben okuduğumda çok şaşırdım bu kadar süre neden çevrilmediğine. Bu açıdan yayınevine teşekkür ederim gerçekten.
Kitap Orwell’in yaptığı gibi bir sosyalizm eleştirisi yapmaktadır. Fakat onun gibi daha içerden değil de tam karşısından bu eleştiriyi yapıyor. Orwell sosyalizm fikrine daha yakın birisi o daha çok uygulama eleştirisi yapar. Ama Richter sosyalizm fikrine de eleştirel birisi. Umarım hak ettiği değeri görür bu kitap. Kesinlikle okuduğunuzda pişman olmayacağınız bir kitap.