Hayyam kısmı...
Amasya'nın Zana bucağındaki köy öğretmenliğimden elimde kalan birkaç kuruşla aldığım kitaplardan birisi de şair Rıza Tevfik'le üniversite profesörlerinden İran soylu Hüseyin Daniş'in Farsçadan Türkçeye birlikte çevirdikleri, başına da Hayyam üstüne çok geniş bir bilgi hazinesi koydukları Rubaiyyat-ı Ömer Hayyam bugünlerde beni çok
Sayfa 70 - Tekin YayıneviKitabı okudu
Ömer Hayyam
İslam coğrafyasında siyasi iktidar mücadelesi, toplumsal sınıflar arasındaki mücadelelerde iktidarların geniş halk kitleleri üzerinde otoritelerini koruyabilmeleri adına dini kullanması neticesinde adeta “yobazlığın” iktidara oturtulması; Ömer Hayyam gibi insan aklına ışık tutmaya çalışmış bir çok düşünürün “sapkın” ilan edilmesine, genel anlamda toplumsal eğitim seviyesinin düşmesi nedeniyle de Ömer Hayyam’ın şarap ve zevk düşkün olarak anlaşılmasına sebep olmuştur. Bu nedenle Ömer Hayyam tüm zamanlarda iktidara muhalif olanlar için bir ilham kaynağı da gelmiştir.
Reklam
Hayyam’ın terânelerinde galiz bir şarabın kokuları ağırlığını hissettirir ve kilitlenmiş dişlerinin arasından “Mutlu olalım!” der ölüm. Şarap konusunun Hayyam’ın rubaileri arasında ayrı bir yeri vardır. Hayyam, şarap içmekte İbni Sina gibi ileri gitmezse de, şarabı överken bir ölçüde abartıya kaçar. Belki buradaki amacı daha çok dinsel yasaklara övgüdür. Fakat Novruzname’de şarabın yararlarına ilişkin bir bölüm vardır ve yazar başkalarının tecrübelerine ve kendi deneylerine dayanarak şarabın yararlarını açıklar; “İnsan vücudu için şaraptan yararlı bir şey yoktur; hele hele acı ve saf üzüm şarabı. Bu şarabın özelliği üzüntüyü silip, yüreği ferahlatmasıdır.” (s.60) “Bütün bilim adamları şaraptan daha iyi ve yüce bir nimet olmadığı hususunda fikir birliğine vardılar.” (s.70) “... ve cennette birçok nimet vardır ve şarap cennetteki nimetlerin en iyisidir.” (s.61) Yazarın bu cümleyi imanla yazdığına inanabilir miyiz? Oysa alaylı alaylı şöyle der: Gûyend: Behişt u hovz-i kevser bâşed! (89) Derler ki: cennet ve kevser havuzu varmış!
Kurnazlık korkudan kaynaklanır. O yüzden insan ne kadar korku içinde olursa, o kadar kurnaz olduğunu göreceksin. Cesur bir insan kurnaz değildir, cesaretine dayanabilir ama korkan bir insan ancak kurnazlığa bel bağlayabilir. İnsan ne kadar aşağıysa, o kadar kurnazdır - ne kadar üstünse o kadar masumdur. Kurnazlık bir ikamedir, insan sarhoş
Ömer Hayyam’ın rubaileri derinliği ve çok boyutlu oluşu nedeniyle minyatür sanatı için son derece uygun olmasına rağmen, muhtemelen şiirlerinde şaraba övgüler düzmesi nedeniyle, minyatür ustaları tarafından rağbet görmemiştir.
Sayfa 55 - Mortaz YayınlarıKitabı okudu
13 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.