Sevgilim matematik bilmeli. Çözülmesi zor bir denklem olduğum, eksi bir sayının karekökü gibi göründüğümden değil. Sevgilim hesap bilmeli. Beni bölmeli, bölmeli, sonra çarpmalı. Sağlamamı yapmalı.
Sanırım bu kitabı yorumlamadan önce yazarından kısaca bahsetmek gerekiyor.
Amerikalı Joseph John Campbell 1904 New York doğumlu. Mitolojist, yazar, Profesör Öğretim Görevlisi, editör ve okutmandır. Karşılaştırmalı mitoloji ve karşılaştırmalı din alanlarında tanınmıştır. Çalışmaları geniş ve insan deneyimlerini birçok açıdan kapsar niteliktedir. Felsefesi genellikle şu deyişle özetlenir: "Mutluluğunun peşinden git." Çocukluğunda kızılderililere duyduğu ilgi onu, dünyanın değişik çağlarına ait mitlerin karşılaştırmalı bilimine götürmüştür. Yazar yıllarca mitoloji ve karşılaştırmalı dinler üzerine araştırmalar yapmıştır.
Kitap, kadim zamanlar, mitoloji, eski masallar, mitler ve hikayelerle insanın dünya üzerindeki parmak izini inceliyor. İlginç olan şey şu; başka kıtalardaki insanların hikayeleri ve masalları birbirine çok benziyor. Bu da insan denilen canlının bu dünyaya bir takım bilgilerle gelmiş olma olasılığını çok güçlendiriyor. İçinde iyiliği de kötülüğü de taşıyan, topraktan gelip yine toprağa gidecek olan insan hakkında yüzbinlerce sayfalık kitap yazılsa da o anlatılamaz, açıklanamaz bir canlı. İnsanın dünyadaki varlığı çözülmesi zor bir gizem. Yolculuğu ise kim bilir kaç yüzbin yıl daha sürecektir? Ya da yarın kıyamet!!! Nereden bilelim?...
*Kahraman kendi kendine kazanılmış teslimiyetin sahibidir. Fakat neye teslimiyet?
*Hiç bir yaratık, varolmayı bırakmadan daha yüksek bir doğa elde edemez.
*Her şey değişir. Hiç bir şey ölmez.
Saramago deyince benim aklıma gelen ilk kavram kaos. Zaten bu kitabına da “Kaos, çözülmesi gerken bir düzendir.” Diyerek başlıyor.
Saramago, romanlarında genellikle tek bir değişkeni değiştirerek bu değişim ile meydana gelen olayları izler ve anlatır. Misal ölümü ortadan kaldırır ya da bir anda herkesi kör eder. Bu romanında da bir karakteri,
Tuhaf bir denklem gibi olunur
Tuhaf ve bir parçası eksik bir denklem
Bilinmeyeni çoktur çözülmesi zor
Bütün cevaplar birbirine çarpar karmaşıktır.
Bazı denklemler zamanın elinden kurtulamaz.
Bazı denklemler ise zamana galip gelir ve tüm bilinmezlikleriyle karmakarışık ve ima dolu hüküm sürerler.
"Sevgilim matematik bilmeli. Çözülmesi zor bir denklem olduğum, eksi bir sayının karekökü gibi göründüğümden değil. Sevgilim hesap bilmeli. Beni bölmeli, bölmeli, sonra çarpmalı. Sağlamamı yapmalı."
"Bir insanı başka bir insana bağlayan en güçlü, en sağlam, çözülmesi en zor ve kişiye en ağır gelen bağ, kişinin başka insanlar üzerindeki iktidarı denilen şeydir ki, aslında, kişinin başkalarına en yüksek derecedeki bağımlılığıdır."