-Dalkavuk- Şiiri (Ömer Lütfü Turan)
Eti yenmiş kemik için havlayan,
Sahibine bakıp kuyruk sallayan,
Hiç sebepsiz insanları dalayan,
Kuduz köpeklerden farkın ne senin?
Sayfa 225 - Ay YayınlarıKitabı okudu
Bu zaman o zaman
Bir Atasözü var ki dönek ve dalkavuk tabirlerini mükemmel bir şekilde tanımlar:
"Kimin Arabasına Binerse Onun Türküsünü çağırır."
Ah atalarımız Ah! Bu devirde yaşasaydınız ne sözler çıkardı sizden.
Deniz Gedikli Hazırlama Okulu'nda Türkçe öğretmenliği yapabilen, 16 Temmuz 1934'te dergisi (Orhun) de kapatılan, 1934-1943 yılları arasında dergi çıkaramayıp sadece birkaç kitap ve broşür yayımlayabilen Atsız'ın, Atatürk devrindeki kraldan fazla kralcıların, dalkavuk ve şakşakçıların hışmına uğradığı muhakkaktır. Dalkavukluk ve riyadan nefret eden, Orhun'daki yazılarında da bunu dile getiren Atsız'ın 1941'de yayımladığı Dalkavuklar Gecesi adlı küçük roman, hiç şüphesiz onun bu hayat tecrübesinin sonucu olarak Atatürk devri dalkavuklarını hicvetmek için yazılmıştır. Hatti kralı Subbiluliyuma'nın çevresindeki dalkavuklar, Atatürk'ün çevresindeki dalkavuklardır. Atsız, Atatürk'ün etrafını saran bazı kişilerin isimlerini ters çevirerek romanının kahramanları yapmıştır. İlânasam (Hasan Âli), İrdas (Sadri Etem), Ziza (Şevket Aziz Kansu) gibi. Romandaki Hatti kralını Atatürk olarak yorumlayıp bunu Atsız'ın Atatürk karşıtlığına delil olarak göstermek bence doğru değildir. Dalkavukların hicvedilebilmesi için romana bir kralın dâhil edilmesi, kurgu açısından bir mecburiyettir. Ayrıca hemen hemen bütün kahramanların adlarından onların kimliklerine ulaşmak mümkün iken Subbiluliyuma adından Mustafa Kemal Atatürk adını çıkarmak mümkün değildir. Üstelik romandaki kralın bir de oğlu vardır...
Ezberimden geçtim
Hızla biten aşk şarkılarından geçtim
Senden bir şey eksiltmeden
Sana çok şey bırakmaktı aşk
Bildim
Biz dalkavuk bir aydınlığın yerine
Onurlu bir karanlığı seçtik
Ve bir öyküden ağlarcasına geçtik
Cesurduk çünkü
Kendimizi kendi düşüncelerimizden kovacak kadar.
Sayfa 156Kitabı okudu
~
Kaç çeşit dalkavuk vardır?
~
Sayfa 83 - İNKILÂP
İlk primadonna bülbüldür. İlk sahne artisti maymundur. İlk kilise vaizi kargadır; ilk dalkavuk köpektir. "
Sayfa 431 - oğlakKitabı okudu
Dalkavuklar Gecesi Eserinin Yazımı ve Yayınları: Mayıs 1941'de yazımı bitirilen bu eseri Atsız'ın ne zaman yazmaya başladığını bilmiyoruz. Ancak eseri tasarladığı zamanı, Atsız Mecmua ile Orhun dergisini çıkardığı 19321934 yıllarına kadar geri götürebiliriz. Çünkü eser, Atatürk dönemindeki dalkavukların hicvedilmesi amacıyla yazılmıştır
Dalkavuklar Gecesi'nde Şahıs Kadrosu: Dalkavuklar Gecesi'nde olaylar M. Ö. 14. yüzyılda, Hitit başkenti Hattuşaş'ta geçer. Eserin ana kahramanlarından biri, bugünkü tarih literatüründe I. Şuppiluliuma olarak geçen kral Subbiluliyuma'dır. Eserde zaman ve mekân konusunda ayrıntılar yoktur. Romanda kralın zamaro