İhtilal Saturn gibidir, kendi çocuklarını yer.
DANTON. Julie, ben seni mezar gibi seviyorum.
JULlE, başını çevirerek, Ay!
DANTON Dinle! İnsanlar, mezarda sükuna kavuşulduğunu, mezarın ve sükunun aynı manaya geldiğini söylerler. Eğer bu böyle ise, ben senin kucağında, şimdiden toprakta yatıyorum. Sen yumuşak bir mezarsın! Dudakların ölüm çanlarıdır, sesin bu çanların ahengi, göğsün üstümdeki toprak tümseği, kalbin tabutumdur.
KADIN Kaybettiniz!
... Neden bu fikirlerden kurtulamıyorum? Danton kanlı parmağiyle mütemadiyen orayı, hep aynı noktayı gösteriyor. Etrafına istediğim kadar bez sarayım, kan yine fışkırıyor. (Bir müddet durur.) Bilmiyorum, içimde bir şey başka bir şeyi aldatıyor. (Pencereye gider.) Gece arz üzerinde horluyor, ve ıssız bir rüya içinde yuvarlanıyor. Buğulu, şekilsiz, zorlukla düşünülebilen, günün ışığı içinde, ürkek gizlenen düşünceler, istekler şimdi birer şekle, birer kıyafete bürünüyor, rüyanın sessiz evine sokuluyor; kapıları açıyor, pencerelerden bakıyor, yarı yarıya etleşiyorlar; azalar uyku içinde geriniyor, dudaklar mırıldanıyorlar. Uyanık halimiz de uykudakinden daha aydınlık bir rüya değil mi? Biz somnambüller değil miyiz? İşlerimiz tıpkı rüyadakiler gibi, belki biraz daha vazıh, daha kati, daha muvaffakıyetli işler değil mi ? Bundan dolayı bizi kim ayıplıyabilir? Ruh bir saat içinde, vücudun uyuşuk uzviyetinin bir senede yapabileceğinden daha çok düşüncelere can verir. Günah düşüncededir, düşüncenin iş haline gelip gelmemesi, vücudun ona tabi olup olmaması, bir tesadüftür.
Vicdan öyle bir aynadır ki, önünde maymunlar oynar. Her insan elinden geldiği kadar süslenir ve kendine bir eğlence bulmaya çalışır.
... Bundan sonra başkalarını idam etmektense, idam edilmeyi tercih ederim. Artık doydum, ne diye biz insanlar, böyle boğuşalım? Yan yana oturup rahat etmemiz lazım. Her halde, biz yaratıldığımız sırada bir hata işlenmiş olacak; bizim, ismini bulamadığımız bir şeyimiz eksik, fakat bunu, eminim ki, bağırsaklarımızdan bulup çıkaramayız. Ne diye öyleyse, sırf bunun için vücutlarımızı deşmeye kalkıyoruz? Geç! Biz zavallı, aciz simyagerleriz!
CAMILLE Daha bir patetik eda ile söylemek icab ederse şöyle denebilirdi; beşeriyet, ebedi açlığı içinde daha ne kadar zaman kendi azalarını yiyecek? Yahut: biz, gemileri parçalanmış ve bir tahta parçası üzerinde kalmış yolcular, ne zamana kadar, bu kanmaz susuzluk içinde, damarlarımızdan birbirimizin kanını emeceğiz? Yahut: biz, zavallı riyaziyeciler, ne zamana kadar meçhul ve mütemadiyen kaçan, bir türlü yakalanamıyan bir X in peşinde, rakamlarımızı kırılmış azalarımızla yazacağız?
Mesihte sonsuz ıztırap zevki vardı, bende celladın azabı. Kim kendisini daha çok zelil etmiş oluyor? Ben mi, o mu?
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları |Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi|
*Dizinin sırasına göredir.*
1.👉🏻Gurur ve Önyargı - Jane Austen
Geceye Övgüler - Novalis
Mutlu Prens - Oscar Wilde
Seçme Masallar - Hans Christian Andersen
Kerem İle Aslı - İsa Öztürk
Yürek Burgusu - Henry James