Metafizikçi, kendi öznelliğiyle tümdengelimle akıl yürütür. Bilim adamıysa deneyden çıkardığı maddi olgulardan tümevarımla akıl yürütür. Metafizikçi, teoriden maddi olgulara giderken bilim adamı, maddi olgulardan teoriye gider. Metafizikçi, evreni kendisiyle açıklarken bilim adamı, kendini evrenle açıklar.