Comte'a göre, eşyanın akıl tarafından gerçek olarak tanınması mümkün değildir. Çünkü akıl, duyuların deneyleri dışına çıktığı zaman çelişik sistemler ortaya koyucudur. Ancak deney, zihnimizi çelişmelerden koruyabiliyor. Deney bize, olması lazım geleni değil, olan şeyi tanıtmaktadır.