Der ki eski bir efsane, Kral Midas bilge Silenos'u, Dionysos'un eşlikçisini, uzunca bir süre ormanda kovalamış, ama yakalayamamış. Nihayet, bir gün eline düştüğünde sormuş Silenos'a kral, insanlar için en iyi ve en mükemmel şeyin ne olduğunu. Kaskatı ve kıpırtısız durarak susmuş daymon, kral tarafından zorlanıncaya kadar; “sonunda kulakları çınlatan bir kahkahayla birlikte şu sözler dökülmüş ağzından: "Zavallı, bir günlük ömürlü tür, rastlantının ve kederin çocukları, duymamanın senin için en hayırlısı olduğu şeyi söylemeye niye zorlarsın beni? En iyi şey senin için tamamen ulaşılmazdır: doğmamış olmak, var olmamak, hiç olmak. En iyi ikinci şey ise senin içindir – en kısa zamanda ölmek.
— Bir felaket ne kadar geç gelirse o kadar iyidir! Nasreddin Hoca'nın konuşan eşeği fıkrasını bilmiyor musun sen?
Nasreddin Hoca, İran, Maveraünnehir ve Anadolu'nun tüm fıkralarının yarı-efsane kahramanıydı. Şirin anlattı:
— Yarı deli bir kral, Nasreddin'i eşek çaldığı için idama mahkûm etmiş. Tam idam edilecekken Nasreddin haykırmış: "Bu hayvan aslında benim kardeşimdir, bir büyücü onu bu kılığa soktu, bir yıllığına bana teslim edilirse bizim gibi konuşmayı öğretirim ona!" Aklı karışan hükümdar sanığa vaadini yinelettirmiş, sonra da hükmünü vermiş: "Öyle olsun! Ama günü gününe bir yıl içinde bu eşek konuşmazsa idam edileceksin." Oradan ayrılırken karısı Nasreddin'in yakasına yapışmış: "Böyle bir şeyi nasıl vaat edebildin? Bu eşek konuşmayacak, biliyorsun." "Tabii ki biliyorum," diye cevap vermiş Nasreddin, "ama bir yıl sonra kim öle kim kala? Bir yıl içinde kral da ölebilir, eşek de ölebilir, ben de ölebilirim."
Prenses devam etti:
— Eğer zaman kazanmayı becerebilseydik, Rusya belki de Balkanlar'da veya Çin'de çıkacak savaşlarla uğraşmak zorunda kalacaktı. Üstelik çar da sonsuza kadar kazık çakacak değil ya, o da ölebilir, altı yıl önce olduğu gibi yeni ayaklanmalar ve isyanlarla tahtı sarsılabilir. Sabredip beklemeliydik, biraz kurnaz olmalı, hık mık etmeli, iki büklüm olup yalan söylemeli, sözler vermeliydik. Doğu bilgeliği denen şey budur ezelden beri; Shuster¹ bizi Batı ritmiyle ilerletmeye çalıştı, ama gemiyi de batırdı.
Sayfa 309 - Yapı Kredi Yayınları, 65. Baskı. Çev: Ali BerktayKitabı okudu
insanoğlu,
aşk diye bin efsane yaratmış, altında ezilen de kendisi olmuş.
“Bütün ömrü boyunca isminin önünde su katılmamış sıfatlar taşıyarak yaşayamaz çünkü insan, kısa sürer kahramanlık, kısa sürer efsane.”
Osman Bey’in, ölüm döşeğinde iken Orhan Bey’e vasiyet ettiği rivayet edilen şu sözler de onlardaki din anlayışını açığa vurucudur:
“Senden dileğim, zulüm ve fenalığa iltifat etmemektir. Dünya’yı doğrulukla şenlendirmeli ve benim ruhumu da harplere devam ederek şad eylemelisin. Şer’i hükümlerin intizamla yapılması için ilim adamlarına hürmet et. Asker ve mal ile gururlanma. Padişahlığın mayası adalettir. Adalet-i Şer’iyeye aykırı şeylere heves etme. İstediğimiz Allah dinidir. Yoksa, dünya padişahı olmak için kuru mihnetlerle kavga etmek maksadını gütmüyoruz. Ben yalnız din maksadıyla hareket ettiğim gibi, senin de bu maksatla benim yolumda gitmen yaraşır. Yardım ve inayetin yabancısı olan padişah için “Saltanat” adı efsane kalır. Allah’ın lûtfuna yakın olmak için, sen de gece gündüz reayayı korumaya çalış.”
Sayfa 61Kitabı okuyor
Efsane sözler!..
... Ve gördüm ki,
tutkun bir sevgili ile para karşılığı satın alınabilen bir kadın arasında ayrım yapmıyor.
Sayfa 48 - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Mart 2018/18.BasımKitabı okudu
