"Hayatımın sonuna dek mefkûreme doğru yürüyeceğim. Mefkûrem sevgili vatanımın büyüklüğü ve refahıdır."
-Enver
Savaş Hatıraları
Muharebeler sona ererken pek çok acı tatlı hatıra da geride kalmıştır. Enver Paşa’nın da Çanakkale muharebelerinden kendisine anı olarak kalan birkaç eşyası olmuştur. 18 Mart saldırıları sırasında Dardanos Bataryası’nı hedef alan toplardan birisi, özel işçilik kullanarak mektup açacağı haline getirilerek Müstahkem Mevki Komutanlığı adına Enver Paşa’ya armağan edilmiştir.
Enver Paşa Hakkında Yazılan Kahramanlık Şiirleri
“Başkumandan Vekili Enver Paşa
Harbiye Nazırımız o merd-i yekta
Geldi siperler gezdi ser-a-pa
Öz ile göz ile gördü her yanı
Yaşadın yükselsin o büyük şanı
Ya Rabbi sen hıfzet o kahramanı.”
Sayfa 169Kitabı okudu
Savaş ve Edebiyat
Savaşlar, ardında kan be gözyaşı bırakmanın yanında bir dizi menkıbe; coşku, hüzünle okunacak şiir ve roman bırakarak edebiyat dünyasında da yansımasını bulmuştur. Bu durum, bireysel olarak kişinin kendi isteği doğrultusunda cereyan edebilir ya da savaşı yöneten kadro, propaganda aracı olarak halkı istedikleri doğrultuda yönlendirmek için de bu yola tevessül edebilirler.
Sayfa 167Kitabı okudu
Uluslararası Camiada Protesto Çalışmaları
Savaş; toplumlar üzerinde büyük yıkım yaratan ve yüzbinlerce insanın mağdur olmasına sebep olan bir felâket olsa da belli bir kural ve ahlak üzerinde ilerlemesi arzusu daha büyük mağduriyetlerin önüne geçilmesi açısından iyi bir fırsat olabilir. Lakin ekonomik ve siyasal gücü daha baskın olan devletlerin, günümüzde olduğu gibi çoğu vakit savaşın uluslararası alanda belirlenen ilkelere sadık kalmadıkları görülmektedir.
Ortadoğu’da Muzaffer Komutan: Enver Paşa
Enver Paşa’nın böylesine kapsamlı ziyaretlerini Çanakkale Cephesi ile bir araya getiren kısım ise 1916 yılı şartlarında zaferin kahramanı olarak görülmesidir. Arapların övgüyle bahsettiği Enver Paşa, Hristiyan dünyasının iki büyük temsilcisini, Fransa ve İngiltere’yi, yenilgiye uğratan adeta bir asırdan fazla zamandır süre gelen mağlubiyetlerin intikamını alan kişi olarak görülmüştür.