"Bereketli Hilal (Türkiye'nin güneydoğu bölgesini kapsayan alan) dünyada belki de yiyecek üretiminin ilk başladığı yerdi, çağdaş dünyadaki çeşitli temel tarım ürünlerinin ( nohut, buğday gibi) ve hemen hemen evcilleştirilmiş belli başlı bütün hayvanların anayurduydu." Tarım ve hayvancılıkta köklü bir geçmişe sahip topraklarda yaşamamıza rağmen bu alanlarda hala dışa bağımlı olmamız şaşırtıcı bir durum... Gerçekten üzerinde durulması gereken bir sorun ama Türkiye kurulduğundan bu yana siyasetçilerin gündeminde olduğu pek söylenemez...
Sayfa 153Kitabı okudu
Buğday ve keçiler yaklaşık MÖ 9000'de, bezelye ve mercimek 8000, zeytin ağaçları MÖ 5000, atlar 4000 ve üzüm 3500 yıllarında evcilleştirildi. Deve ve kaju fıstığı gibi bazı hayvanlar ve bitkiler daha da geç evcilleştirildi, zaten MÖ 3500 civarında asıl evcilleştirme dalgası bitmişti. Tüm ileri teknolojimize rağmen, bugün bile kalorimizin yüzde 90'ından fazlasını atalarımızın MÖ 9500'le 3500 arasında evcilleştirdiği bir avuç bitkiden elde ediyoruz. Bunlar buğday, mısır, patates, darı ve arpadır.
Sayfa 119Kitabı okudu
Teff çok ufak tohumlu bi tahıldır. Tohumları buğday, çavdar ve arpa tohumlarından çok daha ufaktır, ancak bu bitki de tıpkı evcilleştirilmiş tahıllar gibi yapay seçilime uğratıldığından kolayca dağılmayan tohum başlarına sahiptir. Teff tohumları gluten içermez ve bu yüzden bu tahılın unundan elde edilen hamur, buğdaydan unundan üretilen hamura elastiklik kazandıran ve ekmeklerin kabarmasını sağlayan özelliklere sahip değildir. Bunun yerine, teff unu su ve baharatlarla karıştırılarak fermente olması ve yoğunlaşması için dinlendirilir. Daha sonra elde edilen karışım sıcak bir saca dökülerek injera adı verilen ekmek pişirilir.
İnjera'lar nemli, kıvrılabilir ve pişirme esnasında çıkan gaz yüzünden üzerleri minik deliklerle kaplı yassı ekmeklerdir.
Neolitik çağ
Çayönü'nde ilk kez buğday,mercimekgiller ve köpek evcilleştirilmiş,bunları koyun,keçi ve domuz izlemiştir.
Sayfa 28Kitabı okudu
Göbekli Tepe'nin heyecan verici bir sırrı daha vardı. Genetikçiler yıllar boyunca evcilleştirilmiş buğdayın kökenini aramaktaydı. Yakın zamandaki keşifler en azından evcilleştirilmiş bir türün (küçük kızıl buğday) Göbekli Tepe'ye otuz kilometre mesafedeki Karacadağ tepelerinde ortaya çıktığını gösteriyor.
Buğday ve keçiler yaklaşık MÖ 9000’de, bezelye ve mercimek 8000, zeytin ağaçlan MÖ 5000, atlar 4000 ve üzüm 3500 yıllannda evcilleştirildi. Deve ve kaju fıstığı gibi bazı hayvanlar ve bitkiler daha da geç evcilleştirildi,
Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens, Yuval Noah Harari