Sovyet siyasasını ve toplumsal ahlaki çöküşünü eleştiren tek bir eser olsa "Usta ile Margarita" olurdu diyebilirim. Bulgakov'un her inceliği detaylı şekilde ördüğü, geçmiş ve günümüz arasında bağlantılar ve analojiler kurarak yarattığı bu şaheser, yozlaşma ve politik çürümüşlüğü kendine özgü bir üslupla ortaya koymaktadır. 1930'lar Rusya'sında Sovyet iktidarının, iktidarın bir parçası olan irili ufaklı tüm bürokratların kişisel çıkarları uğruna ahlak ve dürüstlükten nasıl uzaklaştığını gördüğümüz bu anlatıda, son eseri olduğunu hissettiğinden midir bilinmez, Bulgakov hayal dünyasının doruklarına ulaşmıştır. Balo, varyete vs. gibi kısımlardaki esrarengiz ifade tarzı ve süje sayesinde bu eser sadece bir hiciv olmakla kalmaz, hem de lirik yönüyle büyüleyici etki bırakır.
Okurlara naçizane tavsiyem, kitaba başlamadan önce Sovyetler Birliği, özellikle, Stalin dönemi hakkında asgari bilgi edinmeleridir. Ayrıca, Hz. İsa'nı idamı, eserde yazılan roman vs. Rus edebiyatına özgü uzun anlatılarla ilerlemektedir. Sıkılabilirsiniz :)
