Heinar Kipphardt’ın yazdığı, asıl adı ‘In der Sache J Robert Oppenheimer’ olan iki bölümlük belgesel tiyatro oyunu olan bu eser, Türkçeye ‘Oppenheimer Olayı’ adıyla 1966’da yayımlanmıştır. Aynı yıl İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda Beklan Algan tarafından sahneye konmuştur. Heinar Kipphardt, savaş sonrası Alman Tiyatro yazarlarının önemli isimlerindendir. Yapıtlarında güç gelişimi ve ahlak çöküşünün arasındaki gizli ilişkiyi vurgular. Kipphardt, Oppenheimer Olayı adlı oyununu Amerika Birleşik Devletleri Atom Enerjisi Komisyonu’nun Mayıs 1954’te yayınladığı Robert Oppenheimer Davası ile ilgili üç bin sayfalık soruşturma tutanaklarından yararlanarak yazmıştır. Oppenheimer Olayı’nda ise bilim adamları ile askerlerin dünyası arasında bir çatışma vardır. Askeri amaçlara hizmet etmek istemeyen bir bilim adamı, kendi memleketine karşı olan sorumluluğu ile vicdanı arasında sıkışıp kalmıştır. Kendisininde içinde bulunduğu Atom Bombası üretiminin sonrasında oluşan sonuçları görmüş, incelemiş ve bunlar üzerine düşünmüştür Oppenheimer. Bu sonuçlardan sonra ise insanlık adına büyük bir dehşete düşerek fikirleri ve bulunacağı projeler arasında da bir arafa düşmüştür. Oppenheimer’den bu Atom Bombasının daha güçlüsünü ve etkilisini yapması istenmiştir; Hidrojen Bombası. Ama Oppenheimer bu projeye insani nedenlerden dolayı isteksizlik gösterdiği için vatana ihanet ile suçlanmaktadır. Oyun 9 sahneden oluşur. Olayın tamamında resmi bir üslup kullanılmıştır. Sahnelerde ağır bir atmosfer hakimiyeti vardır. Oyunda kasvetli bir atmosfer olsa da yer yer mizahi bazı cümlelere rastlamak mümkün. Eser, yazıldığı ülkenin o dönemki demokratik olmayan kaotik ortamını anlatıyordur. Sahneler soruşturma sürecinin gidişatına göre düzenli biçimde birbirini izler. Her oturumda Oppenheimer farklı sorular özelinde incelenerek çözümlenmeye çalışılır. Oyun, Oppenheimer’in Hiroşima’ya atom bombası atılması olayındaki tutumunun incelenmesi ile başlar. Oppenheimer’a göre bilim insanlarının yaptığı buluşlar askeri bir şekilde ve amacına hizmet etmeyerek kullanılıyor. Bu hidrojen bombası ile yapılacak olan 3. Dünya savaşının ne galibi ne de mağlubu olacaktır; ama insanlık yok olacaktır ve kaldığı yerden devam edemeyecektir. Bu korkutucu silahın yapımından vazgeçilmesi gerektiği ve bu düşünceyi desteklemediği için bu projeden çekilme isteğini kamuoyuna açıklar. İçinde hidrojen bombasının olmayacağı bir dünya daha iyi bir dünyadır ona göre. Buna göre, devletin çıkarları söz konusu olduğunda bireyin, kendisine ölçüt aldığı insani değerler önemini yitirmektedir. Bu yüzden de ABD yönetiminin gözünde atom bombasının babası ve Amerika’nın bilim alanındaki kahramanı olan Oppenheimer, hidrojen bombası yapımına, yani devletin çıkarlarına karşı çıktığından, onun kahraman simgesi korkunç bir canavar imgesine dönüşebilir. Egemen güçlere hizmet ettiği sürece Oppenheimer bir kahramandır. Ama eğer bu güçlere ve çıkarlara karşı çıkarsa, aynı kahraman sakıncalı bir vatan hainine dönüşebilir.

Oppenheimer OlayıHeinar Kipphardt · İzlem Yayınları · 196610 okunma

·

93 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ayça