Kapitalist sistemin acımasızlığını, bu dünyada yaşamak için başkalarını ezmek gerektiği fikri üzerinden gösteren eser, insanın kapitalist dünyada ancak insanlıktan çıkıp başka insanları ezerek var olabildiğini anlatır. Devletin savaşa asker göndermek için gemiler alacağını öğrenince, nakliye gemileriyle ilgili bir ihaleye girer bir grup üçkâğıtçı iş adamıyla. Peachum’un dâhil olduğu bu ihale grubunun, daha doğrusu suç çetesinin başında yer alan Coax, pek çok kirli işe bulaşmıştır. Coax’ın ve beraberindekilerin Bakanlık’ta rüşvetçi bir bürokratla işbirliği yapması; bin bir hile ve dalavereyle çürük ve işe yaramaz gemileri hükümete satması, gemilerden birinin yola çıkar çıkmaz batması ve gemideki yüzlerce askerin “şehit olması” ve bu masum askerler için düzenlenen törene Peachum’un dâhil olduğu bu suç çetesinin de katılması, son derece trajikomik sahnelerdir. İçimiz sızlarken acı acı gülümseriz. Bu karanlık kişilerin beyefendi tavırlarla ortada gezinmeleri, “kirlerinden arınmak için” geldikleri hamamda, rüşvetçi bürokrat dostlarıyla birlikte “ihale toplantısı” yapmaları bizi derinden düşündürür. Romanda, “U-dükkânları” diye söz edilen ucuzluk dükkânlarının sahibi Macheath ile dilenciler patronu Peachum’un yollarının Pechum’un kızı Polly dolayısıyla kesişmesini izlerken, U- dükkânlarına gelen pek çok malın hırsızlıktan elde edilmiş mallar oluşuna şaşırmayız artık. Polly hem babası hem de çevresindeki başka erkekler tarafından maddi çıkarlar için araç olarak kullanılmak istenen bir kızdır. Romandaki karakterlerin çoğu gibi, o da oldukça kurnaz ve açıkgözdür; tutarsızlıklarla dolu çelişkili bir kişilik sergiler. Roman polisiye bir olayla sürer. U- dükkânlarının (Ucuzluk pazarı) işletmecilerinden olan Mary Swayer adlı kadının ölümü şüphelidir; intihar mı cinayet mi olduğu belirsizdir. Patron Macheath şüpheli olarak hapse atılır ama orada da krallar gibi rahattır. Poliste, yakından tanıdığı bir dostu vardır. Macheath, dalavereli işlerini kodesten yönetmekte de ustadır. Yasadışı olaylara ve suça bulaşmış kişilerin iç dünyalarını sergileyerek, onların kendi çevrelerine ve birbirlerine ne denli acımasız olduklarına tanık olmamızı sağlar Brecht. Walter Benjamin’in yerinde tespitleriyle vurguladığı gibi, eserde Charles Dickens’ın Londra’sına da göndermeler vardır. Hangi dönemi anlatırsa anlatsın; kapitalizmin işleyişi aynıdır. Burjuvaların her zaman dürüst kalamadıklarını, sık sık yolsuzluğa bulaştıklarını veya suça eğilim gösterdiklerini gösteren Brecht, bu romanında kapitalizmi içeriden ve derin bir bakışla sorguluyor. Bu sorgulamayı alaysama, satir ve yadırgatma yöntemleriyle gerçekleştiriyor.

Beş Paralık RomanBertolt Brecht · İletişim Yayınevi · 2013556 okunma

·

1 artı 1'leme

·

684 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Gökçe Erdem