Modern psikoloji denilince akla ilk gelen isim kuşkusuz Sigmund Freud'dur. Peki Freud neden bu kadar önemli bilim insanı olmuştu? Freud, psikiyatriye alternatif bir kuram geliştirdi. Öncelikle ilaç olmadan da psikolojik tedavi olabileceğini gösterdi. Bu durum tabiki ilaç şirketlerini ve psikiyatrları kızdırdı. Onların tepkisini çekti. Bu yüzden Freud hakkında aşırı önyargılı bir algı yaratıldı. İlk ve en bilindik algı ise, Freud'un, kuramını cinsellik temeline dayandırdığı iddiasıydı. Ancak Freud'a eleştirel ve önyargıdan uzak bir gözle bakılıp en bilindik eserlerinin yanı sıra daha az bilinen eserleri ve konuşmaları öğrenildiğinde, bu algının art niyetli ve yetersiz olduğu görülüyor. Bir diğer önemli konu, bilinçdışının keşfiydi. Elbette Freud'dan önce de bilinçdışı hakkında çok şey yazılıp çizildi. Özellikle şairler ve yazarlar bu konuda psikiyatrlardan daha hisliydi. Ancak Freud bilinçdışının hem tarifini hem de bilinçle olan ilişkisini açıkladı. Hangi anıların bilinçdışına ne şekilde itildiğini ve neden orada ömür boyu tutsak kaldıklarını ve en önemlisi ne şekilde bilince getirileceğini tarif etti. Bu yüzden bilinçdışı Freud ile birlikte işlev kazandı. Yine Freud'dan önce "at murattır, yeşillik de ottur" şeklinde tabir edilen rüyalar, Freud ile birlikte bambaşka bir önem kazandı. İnsanın benliği ve bilinçdışı hakkında verdiği ipuçları sayesinde rüyalar, günlük yaşam kadar önemli bir hale gelmiş oldu. Freud'a atılı iddialardan en çarpıcı olanı ise, kadınları aşağıladığı ve cinselliklerine önem vermediğiydi. Freud'un Breur'den miras aldığı ve psikanalizin temelini attığı Anna O. vakasını bilen herkes, bu iddianın geçersizliğini elbette çok iyi bilmektedir. Kadınların bırakın cinselliklerini, kimliklerinin bile anılmadığı, haklarının olmadığı, soframızda öküzümüzden sonra geldiği dönemde, kadınları analiz eden Freud, bu konuda çalışmalarında yalnız kalmıştır. Erkek cinselliği ile ilgili çok sayıda çalışma yapılmışken, kadınlar hakkında güvenilir olmayan ve az sayıda çalışmalar mevcuttu. Hatta Freud olmasaydı, kadınların psikolojilerinin bile olmayacağı aşikarken, Freud hakkındaki bu iddialar tamamen, psikiyatrinin kontrolünde olan ruh sağlığı alanının başıboşluğundan kaynaklanmaktadır. Kendisine hiçbir zaman psikiyatr demeyen Freud'u bugün eserlerinde psikiyatr olarak itham ederek adeta ona ihanet edenler, hiç kuşkusuz bu gerçeği hepimizden daha iyi bilmektedir. Freud sadece kadınlar konusunda değil, çocuklar konusunda da son derece devrimcidir. Çocukların da cinsel güçleri olduğunu, bu güçlerin ergenlik ile değil, doğuştan geldiğini, cinsel düşlerin lise yıllarında değil, bebeklik döneminden başladığını, en basit örneği olarak da, uyuyamayan bebeklerin genital organlarına dokunulduğunda uyuduklarını, gerilimlerinin azaldıklarını fark ettirmek olmuştur. Bütün bunlara bakarak Freud'un sadece psikolojide değil, tüm sosyal bilimlerde söz sahibi olmasının haklı gerekçelerini görüyoruz. Ayrıca Freud bireysel olarak değil, toplumsal olarak da uygarlığa katkıda bulunmuş olup psikolojinin yanı sıra sosyolojide de kendisine yer edinmelidir. Bugün psikanalizin modasının geçtiğini, hem maddi olarak hem de zaman olarak aşırı olduğunu savunan ABD menşeili terapiler ve terapistler türemiştir. Gerekçe olarak da Freud'un en bilinen Fare Adam, Küçük Hans gibi vakalarını örneklemektedirler. 35 yılı aşkın biçimde psikanaliz yapan Freud'u 2 3 vaka ile değerlendirmek de son derece yanlıştır. Bazı analizleri yıllar sürmüş olsa da birçok analizi 1 yıldan az sürmüştür. Freud uzun süren analizlerini kitaplaştırma ya da makale şeklinde sunma ihtiyacı hissetmişken, kısa süren analizleri hakkında böyle bir çalışma yapmamıştır. Ancak zaman zaman mektuplarında buna değinmiştir. Freud'un açtığı yoldan türeyen çeşitli terapiler ve onların savunucuları, kendilerini daha güçlü ve modern göstermek adına yıllar önce fiziken ölmüş bir insanı, 3 5 kitabı ile pazarlayıp küçümseme gayretine girerek yerlerini sağlamlaştırma derdine düşmüştür. Kaldı ki günümüzde psikanalist olmak için Freud'un eserlerini ve dehasını öğrenmek değil, birilerine tonlarca para vermek gerektiği bir ortamda, insanlar haklı olarak daha hızlı(!) ve daha ekonomik modellere yönelmiş durumdalar. Umuyorum bu tür kitaplar Freud hakkındaki iddiaların geçersizliğini ve Freud'un dehasını genç terapistlere gösterecek ve psikanalizi hak ettiği yere, en tepeye taşıyacaktır. Aksi halde, kısa süreli ve vasıfsız modeller yüzünden hem analistler hem de hastalar/danışanlar psikolojiden soğuyup yine ilkel devirlerde olduğu gibi iyileşmeyi türbelerden ya da falcılardan umacaktır. Dilerim bunların hiçbiri yaşanmaz ve tarihin gördüğü en insancıl psikanalist Sigmund Freud'un açtığı yolu daha da genişleterek tüm insanlığa faydalı hale gelen günleri hep beraber yaşarız.

Freud - Kilit FikirlerRuth Snowden · Optimist Yayınları · 201193 okunma

··

75 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

yy