Beyaz Geceler İnceleme
Yaptığım inceleme birazcık spoiler içerir
Bir düş severin anılarından...
Beyaz Geceler, Dostoyevski’nin ruh halini ve hayalperestliğini dışa vuran kısa bir öykü kitabı. Kitapta Petersburg’ta dolaşıp ana karakterimizin hayallerine, nesnelere ve insanlara yüklediği anlamlara tanık oluyoruz.
Ana karakterimiz Petersburg sokaklarında dolaşan, yalnız, konuşacak kimsesi olmayan, sokaklarda dolaştıkça düşünceleri gelişen ve hayal kurmayı seven bir karakter. Karakterimiz yalnızlığını bir sorun olarak görmeyip, buna alışmış olan aynı zamanda gezdiği her sokağın kendisine ait olduğunu düşünüp, yüzlerce düşe kapılarını aralayan bir yapıda. 8 yıldır yaşadığı bu şehirde aslında hem yalnızdır hem de değildir. Çünkü bu şehirdeki herkesi tanımaktadır, kimse onu tanımasa da... Her binayı, her cismi ayrıntılı bir şekilde bilir, onlarla konuşur.
Karakterimizin bir akşam yine sokaklarda dolaşırken nehir kenarında parmaklıklara dayanıp ağlayan bir kızı görmesiyle serüven başlar. Aslında gördüğü anda bir şeylerin değişeceğini, olayların gelişeceğini anlamıştır. Öyle de olmuştur tabi.
Ağlayan kızın adı Nastenka’dır. Hikayenin sonunda bu isimden nefret etmeye başlamıştım doğrusu. Karakterimiz o gece Nastenka’ya eşlik edip, sorunun ne olduğu hakkında konuşup, bir şekilde ona yardım etmek istemiştir. Kalbi pır pırdır çünkü şu ana kadar konuştuğu pek kimse olmamıştır. Ertesi gün birbirlerini tanımak amacıyla buluşmak için sözleştiklerinde neredeyse heyecandan bayılacaktır. Nastenkanın tek bir şartı vardır; lütfen bana aşık olmayın.
“Ben düşlerle yaşayan birisiyim, gerçek yaşama ilişkin çok az şeyim var; öyle ki şu anda yaşadığım dakikaları, düşlerimde yineleyip duracağım. Sizi bütün gece, bütün hafta, bütün bir yıl boyunca düşleyeceğim. Ve yarın buraya, özellikle buraya, özellikle aynı saatte kesinlikle geleceğim ve dünü anımsayarak mutlu olacağım.”
Ertesi gün olmuştur ve karakterimiz kızın şartını çoktan unutmuştur ve Nastenka’ya aşık olmuştur ama bunu Nastenka’ya söyleyemez çünkü Nastenka’nın 1 yıl önce evlenmek ümidiyle sözleştiği bir erkek vardır ve ona fazlasıyla aşıktır. Karakterimiz sırf Nastenka mutlu olsun diye, Nastenka’nın aşık olduğu erkeğe mektup yazar. Karakterimiz kalbi kırıkken bile, sevdiği kızın başkasını sevdiğini bildiği halde onu mutlu görmek, yüzündeki tebessümü hissedebilmek için hep onu desteklemiş, onun yanında olmuştur.
Nastenkanın sevdiği beye yazılmış olan mektuba ise cevap gelmemiş, Nastenka çok üzülmüş ve sinirlenmiş, o adamı artık sevmeyeceğini ve ondan nefret ettiğini tüm hıncıyla anlatmıştır karakterimize. Karakterimiz ise artık dayanamayıp Nastenka’ya aşkını itiraf etmiştir. Nastenka’dan ters tepki alacağını düşünen karakterimiz düşüncesinde yanılmıştır çünkü Nastenka anında (!) aşık olduğu beyi bırakıp karakterimizle beraber olma isteğinde bulunmuştur. Ertesi gün çiftimiz evlenme ve eve yerleşme hayalleri kurarken, yolda Nastenka’nın aşık olduğu bey ile karşılaşırlar ve Nastenka koşarak onun boynuna atlar! Ah Nastenka ah! Bir de karakterimizin evine mektup gönderir; “düğünümüze seni de bekliyoruz, hatta size çay içmeye geleceğiz, sen çok iyi birisin ikinizi de çok seviyorum” diyerekten.
Burada Nastenka’ya bir çift sözüm olacaktır. Eyy Nastenka sen ne kadar bencil ve ilgi açlığı yaşayan bir karaktersin. Aşık olduğun, dört gözle beklediğin bir erkek var ve sen onu bu kadar kısa sürede nasıl unutabilirsin. Evet karşılık alamayınca sinirlendin ve hemen sildin onu. Seni seven, sana güzel bakan karakterimizle beraber olmayı seçtin. Peki ya sonradan? Aşık olduğun, cevap alamadığın kişiyi yolda görüp boynuna atlaman! Hem de yanında evlilik hayali kurduğun karakterimiz varken. Diyecek bir söz bulamıyorum... Nastenka çok sinirlendiğim bir karakter oldu.
Kitabın bana göre mutsuz bir sonla bitmesi bir miktar kalbimi kırmış olsa da, ana karakterimize bana yaşattığı duygular ve güzel düşünceler için teşekkür ederim. Çevremizden Nastenka gibilerin uzak durması dileğiyle. İyi okumalar 
Fyodor Dostoyevski
·
20 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.