Gönderi
Çalıkuşu
ÇALIKUŞU
Roman, Tanzimat’la ortaya çıkan bir batılı ifade biçimi olmasına rağmen kısa bir sürede Reşat Nuri'nin Çalıkuşu romanı gibi gerek teknik olarak gerekse içerik olarak batıdaki büyük romancıların eserlerinden hiç de geri olmayan ve bu anlamda Türk Edebiyatının zirvelerinden birisini ortaya cıkarmıştır.
Cumhuriyet öncesi dönemin son yıllarının sosyo-ekonomik panoramasını olanca çıplaklığı ile yaşarız Çalıkuşu'nun Feridesi ile birlikte. Suriye'de başlayan çocukluk, İstanbul'da paşa konaklarına oradan da yatılı Dame de Sion okullarından İslami geleneklerin yanında batılı bir kültürle yetişen ve yaşama atılan Feride, aynı zamanda Müslüman bir kadın olarak Anadolu da tek başına yaşamanın ne kadar olanaksız bir çaba olduğunu anlatır bizlere. Ortam o kadar umutsuzdur ki roman kahramanımız bile İstanbul'la tum gemilerini yakmış birisi olarak yaşlı bir zabitin koruyucu hami olarak nikahına girerek öğretmenlikten yani kendi ayaklarının üzerinde durmaktan vazgeçerek varlığını sürdurebilir. Reşat Nuri Feride'yi hayali olarak bile yaşatamaz kendi ayakları üzerinde. Gerçekci bir roman kurgusunda böyle tutucu bir toplumda kendi kaderini çizen bir Feride herhalde okunmaya değmez bir kurgudan ve sacmalıktan başka bir sey olamaz; 1920 Turkiyesinde o kadar özgür bir Feride ham hayalden öteye gidemezdi.
1920-1940 arasında gerçekleşen şeyin ne olduğunu anlamak istiyorsak eğer Reşat Nuri'nin Çalıkuşu romanını okumak yeterlidir. Bu değişimin mimarı Büyuk Taarruz öncesinde Çalıkuşu'nu okumuştu.
·
3 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.