Selamun Aleyküm
Bir meseleyi zannederim yanlış anladınız elimden geldiğince izaha çalışacağım. Öncelikle şunu söylemeliyim Beyan Yayınevi'nden çıkan kitabın 119. sayfasında aynen şöyle bir metin var kitabınız elinizdeyse kontrol edebilirsiniz.
Ebu Hanife'ye ''Eğer Allah Teala nerededir? diye sorulursa diye sordum. O kimseye: Yaratılmadan önce mekan yoktu, halbuki Allah vardı. Yaratılmışların hiçbiri yok iken, ''nerede'' kavramı mevcut değilken Allah vardı. O her şeyin yaratıcısıdır diye söyle.''
Gördüğünüz gibi aslında bu cevap Allah'a mekan isnad etmediğini gösteriyor.
Peki sizin aklınızda soru işareti bırakan kısmın izahatı nedir?
Molla Aliyyülkârî (Tanınmış Hanefî fakihi, muhaddis, müfessir ve kıraat âlimi.) de İmam-ı a’zam Ebu Hanife’nin bu sözü hakkında şu açıklamayı yazmaktadır:
“İmam İzz bin Abdusselâm, Hillu’r-Rumûz adlı kitabında İmam Âzam’ın şu sözünü kaydediyor: Kim Allah’ın yerde mi gökte mi olduğunu bilmiyorum derse, kâfir olur. Çünkü bu söz, Allah’ın bir mekânı olduğu düşüncesini akla getirir. Allah’ın mekânı olduğunu düşünen kimse ise Allah’ı yaratıklara benzeten kişidir. Şüphe yok ki İbn Abdusselâm alimlerin büyüklerinden biri olup sika (güvenilir) bir âlimdir.” (bkz. Fıkh-ı Ekber Şerhi, “Miraç ve Allah’a Mekân İsnadı” kısmı)
Yusuf-i Nebhanî de bu açıklamayı nakletmektedir:
“Bir kimse, “Allah’ın yerde mi gökte mi olduğunu bilmiyorum” derse, kâfir olur. Zira bu söz, Allahü teâlâ için bir mekân var da o kimse bunda şüphede imiş vehmini verir.” (Şevahidü’l-Hakk, s.218)
Son olarak kitaptaki ''Allah'a dua ederken yukarıya yönelir, aşağıya değil.'' kısmı ile yeni bir paragraf başlamıştır. Dolayısıyla kitaptaki ilk paragrafın temellendirmesi olarak değil de başka bir konuya geçiş başka bir soruya cevap ( Bu soru kuvvetle muhtemel : Neden Allah'a dua ederken ellerimiz yukarıya doğru açarız? ) olarak değerlendirip anlaşılması daha doğru olacaktır.
Umarım anlatabilmişimdir, böylesine hassas bir itikadi konuda şüpheleri gidermenin çok önemli olduğunu düşündüğüm için yorum yaptım. Allah ilminizi arttırsın.