Mark Twain'i hiç bu yönüyle okumamıştım. Genç bir adam ile yaşlı bir adamın karşılıklı sohbeti şeklinde ilerleyen kitap tamamiyle karşılıklı konuşmalarla ilerlemektedir. Elbette yaşlı adamın çok daha olgun olduğu konuşmalarda karşısındaki genç adam ise toy biri değildir fakat yaşlı adam ile sohbetlerinde sindiremediği şeyler olduğunu göstermektedir. Yaşlı adamın en çok insanı bir makine olarak görmesi genci kızdırmıştır. Hatta daha da detaylandıran yaşlı adam insanın tek başına bir şey yapamayacağını ve aldığı her şeyin dışarıdan geldiğini söylüyor. Tamamiyle pragmatist bir yaklaşımla giden kitap insanın yalnız başına gelişim gösteremeyeceğini, yaptıklarını ve yapacaklarını ya da ihtiyaçlarını geçmişten gelen birikimlerle zihnen istemsizce yapmaktadır. Misal yeme dürtüsü veyahut bir yemeği daha çok sevme ihtiyacı gibi. Aynı zamanda paranın da gereksiz olduğuna değinen yaşlı adam eğer paranın insanın ruhunu tatmin etmemesi durumunda gereksiz bir araç olarak adlandırmasına neden olmuştur. Eğitim konusuna da bağlanan kitap, elbette üstün körü bir eğitim değil, zihni kirleten ve yoran ifadeler yerine gerçek anlamda kişiyi eğitecek önermelerde bulunmuştur. İnsanın bencilliğinin arşa çıktığını ve yaptığı her eylemde mutlak olarak sebebinin kendisi olduğunu ekleyen yaşlı adam eğer insan kendini mutlu etmeyecekse her ne sebepten olursa olsun o işi yapmayacağını belirtiyor. Bence haklıda, insanlar derinlemesine bencildir. İnsan da özgür iradenin de olmadığı üzerine duran ve sadece iradenin varlığından bahseden Mark Twain insanın temelde de özgür olmadığını söylemektedir. Son olarak insanın hayvandan daha aşağı bir canlı sınıfına koyarken -haklılığı tartışılmaz- buna kanıtlar da sunmaktadır. Bir karınca sürüsünde beslenme ihtiyacı için kurduğu kolonide bile sınıflar ve özel dinlenme alanları varken bunu kimseye göstermek ya da en iyisi benim demek zorundalığı hissetmemektedir. Karıncalar sayısız odalarla dolu evlerinde yaşarken insanlar köleliklerine ve sözde özgürlükleriyle hayvanlardan üstün olduğu savını ortaya atmaktadır. Bir arının özgürce uçması mı yoksa prangalı insan özgürlüğü mü daha özgürdür?

İnsan Nedir?Mark Twain · Turkuaz Yayınları · 202015bin okunma

··

9 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.