BENİM ÇIKARIMIM ŞU Kİ;
Halide Edip Adıvar, bağnaz kişilere olan karşıtlığını aleni bir şekilde Abdulhamit’e olan karşıtlığını ise
üstü kapalı bir biçimde dile getirmiştir. Aslında Halide Edip, dine değil bağnazlığa karşı olduğunu
vurgulamıştır. Mesela bir tarafta İmam dede figürünü işlerken diğer tarafta dinine bağlı bir mevlevi
dervişi olan Vehbi efendi figürünü işlemiştir. Özünde iki figüründe aldığı eğitim temelde aynıdır yani
islam dini ve öğretileridir ama yorum farkı bu iki kişiyi birbirinden zıt iki zata dönüştürmüştür.
Romanda işlenilen diğer konu ise İstibdattır zaten Abdulhamit’e karşı olduğunu anlıyoruz
karakterlerin diyaloglarından.
Ayrıca bir çocuğu baskıyla yetiştirmek, o çocuğun iyi yetişmesini sağlamaktan ziyade hayatı boyunca
aklından çıkaramayacağı ve etkisinden çıkamayacağı bir girdabın içine sokabilir