Item: Bir Tereddüdün Romanı
Rating: 9 puan verdi
Author: Zeynep K.

Zeynep K.

@Almila38

24 Mart 2021 23:59

1000Kitap

200 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

Beğendi

9 günde okudu

NE RET NE KABUL: TEREDDÜT!

Esenlikler, bir kitap inceleme denemesi ile karşınızdayım. Şüphesiz edebiyatımızda psikolojik tahlilleri en iyi yapabilen usta kalemlerden biri Peyami Safa. Hepimizin hayatından belli bir kesitin romanı olduğunu düşünüyorum. Tereddüt etmiyor muyuz? En çok bildiklerimize, tanıdıklarımıza, güvendiklerimize, inandıklarımıza. Ya öyle değilse? Çık bakalım çıkabilirsen işlerin içinden. Safa, gerek fikir adamı olarak gerekse yazar olarak kendimi bildim bileli ilgimi ve dikkatimi çekmiştir. Büyüklerimiz teşbihte hata olmaz demişler, ben Safa’yı matruşkaya benzetirim. Açıldıkça açılır, keşfetmeye, şaşırtmaya doyurmaz adeta. İlk olarak kendisinin ismini önemli Serveti Fünun şairlerinden Tevfik Fikret koymuştur, İsmail Hami’ye göre babası tarafından (İsmail Safa) soyu Fatih’in hocası Akşemseddin’e kadar dayanmaktadır. Safa’nın hastalığını bilmeyen yoktur, hastalıklar onu sadece çocukluk döneminde değil ömrü boyunca da peşini bırakmamıştır. Hayatının büyük bir bölümünü hastanelerde geçiren Safa’dan için Ayhan Songar’ın dediğine göre tıp alanında birçok doktoru aşan birikim, tecrübe ve uzmanlık kazanmıştır. Yoğunlukla gençliğine kadar hastalıklarla boğuştuğu için sistemli bir eğitim görmemesine karşın tıp, pedagoji, psikoloji, felsefe alanlarında kendini geliştirerek, tüm öğrendiklerini harmanlayarak bizlere bu şekilde enfes eserler verebilmiştir. Edebiyat alanında pek çok kişiyle kalem kavgasına girmiştir ve düşüncelerini söylemekten ise pek geri durmamıştır, belki de geri durmadığı için bu kadar kişiyle kalem kavgasına girmiştir. Bu kişilere örnek verecek olursak, benim bildiklerim: Cenap Şehabettin, Nfk, Nazım Hikmet, Aziz Nesin, Nurullah Ataç, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Çetin Altan ve niceleri. Gerek Nfk ile ev arkadaşlığı derecesindeki yakınlığı olsun gerekse ünlü eseri Dokuzuncu Hariciye Koğuşu’nu Nazım Hikmet’e ithaf edecek seviyesindeki dostluğu olsun, bunlar ve daha niceleri benim için bir şaşırma sebebidir. Onun eserlerini ve hakkında yazılan eserlerin hepsini, şayet yazgımda ecel yoksa, okumak istiyorum. Ve şunu söylemeden de edemeyeceğim, maalesef günümüze kadar onun eserleri hep kalem kavgalarının gölgesinde kaldığı için hak ettiği değeri göremedi. Bugün ise bu durumun tam zıddının olması beni hoşnut etmektedir, bir iade-i itibar söz konusudur. Onun eserlerini beğenmeyen, çok nadir insan gördüm. Bu durum dahi onun eserlerinin kalitesinin kanıtıdır bir nevi. Esere gelecek olursak yaklaşık iki yıldır okumayı erteliyordum, kendimi hazır hissetmiyordum bir türlü, adının da büyük etkisi vardı bu kararı vermemde :) Zaten gün geçtikçe kararsızlaşıyorken şu tereddütlü hâllerimde bir de bu kitabı okumak garip geliyordu. Ancak kitaba kendi isteğimle başlamadığımı söylesem kimse inanmaz .d Şuur dışı bir hareketle, okuduğum diğer kitabın yavaş ilerlemesinden bunalmış olmalıyım ki, kitaba başlamış olarak buldum kendimi. Nasip dedim farkına varınca. Kitabın teması Peyami Safa’nın eserlerini daha önce okumuşsanız aşina olduğunuz dönemin düşüncelerini, hastalığı, metceziri, tereddüdü yansıtmakta. 1. Dünya Savaşı’nın sonrasında, mütareke dönemlerinde, yaşanılan hayat, insanların köklerinden, geçmişlerinden kopması… Farklı yaşam tarzlarına savrulması, alkole, uyuşturucu maddelere, kötü alışkanlıklara düşülmesini başarılı bir şekilde işlemiş. Aydınlarımızın inançlarında, ideolojilerinde, yaşam biçimlerinde, evliliğe bakış açılarında her alanda ruh buhranlarını aktarmış. Daha öncesinde alışık olmadığımız bir yolla kaleme alınmış bir yapıt. Eser, Mualla Hanım’ın hastalıkla boğuşan, ölümün kıyısındaki adamın hikayesini anlatan “Bir Adamın Hayatı” kitabını okumasıyla başlar. Inception filmi şeklinde rüya içinde rüya gibi bu eser de roman içinde roman şeklinde ilerliyor. Başta alışık olmadığım için çok az zorlansam da meseleyi kavrayınca güzel bir şekilde akmaya başladı. Muharrir, Mualla ve Vildan arasında kitap ilerliyor. Kitapta sık sık vurgulanan kelimelerden birisi de bohem. Peki bohem ne demek? Bohem, yarınını düşünmeden gününü gün eden tasasız, derbeder bir yaşayışı olan edebiyat ve sanat çevresindeki kimse veya topluluk. (NND Sözlük ve Kubbealtı sözlüğe göre) Avrupa’da 19. Ve 20. Yüzyıllarda edebiyat ve sanat çevrelerinde ortaya çıkan bu tip kişilerin yansıması doğal olarak Türkiye’de de olmuştur. Belli bir dönem Safa’nın da içerisinde bulunduğu topluluğu anlatmıştır. Söylemeyi unutuyordum, gerek onun da bir dönem içerisinde bulunduğu topluluğu anlatması, gerekse ismini bilmediğimiz erkek karakterin bir müddet hastalıkla boğuşup sonraları ilaçlarla kendini düzende tutmaya çalışması( #112130090 ) ek olarak kitapta geçen şu sözler #111307376 bu kitabın otobiyografik roman olduğunun kanıtıdır. Bundan ötürüdür ki, bol bol göndermeli diziler olur da yapılacak olan göndermeyi kaçırmamak için dikkatlice izlersiniz. Diğer eserlerinde olduğu gibi bu romanı da aynı şekildeydi. Toplumsal fikirleri, mesajları, çok güzel bir şekilde adeta eritip eserleriyle bütünleşmiş bir hâlde önümüze sunuyor. Kitabı okuyacak olan okurlara önerim, dalgınsanız kafanız dolu ise bir müddet ertelemeniz. Ben pek kafam boşken okumadığım için biraz bundan ötürü biraz da bazı cümlelerin uzunluğundan ve odaklanma gerektiren cümlelerinden dolayı cümle başlarına tekrar dönmek zorunda kaldım. Bunu fark edince kitabı elime bir iki gün almadıktan sonra meraktan daha fazla dayanamadım. Ancak buna rağmen keyifli, altını çizmelere doyamadığım bir eser oldu. Kelimelerin piri Safa, kitapta o kadar etkileyici sözler yerleştirmişti ki kendimden çok şey buldum. Tereddüt etmeden öneririm, siz de tereddüt etmeyiniz lütfen. Bir başka kitap incelemesi denemesinde görüşmek üzere, tam da şu günlerde esen kalın!