Evet Argan, bir hastalık hastası karşımızda. Ancak bu kitap, okuduğum diğer Moliere kitaplarından farklı. Moliere'in aynı zamanda son eseri olarak trajik bir öyküsü var. Moliere bu eserinde yalnızca bir fenomen olan "hastalık hastalılığını" irdelemiş sanabilirsiniz. Ancak işin aslı pek öyle değil. Moliere bu eserinde aslında o dönemde fecaat durumda olan tıbbı da eleştiriyor. Tıbbın nesini eleştiriyor diyebilirsiniz, aslında o dönemde doktorlar daha dolaşım sisteminin varlığını dahi yeni kabul etmiş vaziyettelerdi. Tıbbın durumu içler acısı haldeydi. En yaygın yapılan tedavi hacamat adındaki batıl bir tedavi yöntemi olup onu lavman takip etmekteydi. İşte tam da bu dönemde Moliere aslında doktorların tedavi yerine hastaya daha fazla zarar verdiğini, hatta insanların doktorlar yüzünden öldüğünü savunuyor bu eserinde. Eserin içinde yapısal bir parçalanma sözkonusu. Girişinde dönemin kralına yönelik bir methiye bölümü var. Ayrıca eserin içinde bir de aşk hikayesi yer alıyor. Komedi unsurunun diğer Moliere eserlerine göre biraz daha zayıf kaldığını, Moliere'in mesaj vermek kaygısıyla biraz da hikayeyi dağıttığı hissine kapıldım. Oysa hastalık hastası bir tipleme çok daha gülünç aksettirilebilirdi. Yukarıda kitabın trajikliğinden bahsettim. Trajedisi şurada yatıyor. Moliere bu eser sahnelenirken tüberküloz hastasıydı ve ne yazık ki gösterinin dördüncü temsilinde fenalaştı ve gösteriyi zar zor tamamlayabildi. Evine götürüldüğünde ise kısa zaman içerisinde hayata gözlerini yumdu. Acıdır ki tıbba ve doktorlara yönelik taşlamaları nedeniyle hiçbir doktor yardım etmek istemedi. Kendisi bu eserde Argan rolünü üstlenmiştir. Eserin 94. sayfasında adeta bu konuyu işlemiştir. Orada Moliere bahsi açıldığında, eser boyunca makul bir aklın temsilciliğini yapan Beralde karakteri Moliere'i savunurken; "Hekimlerle değil, tıpla dalga geçiyor o." (s.94) Dedirtse de, aynı sayfada Argan, adeta doktorların kendisine yapacağını öngörürcesine; "Canı cehenneme o herifin [Moliere'i kast ediyor]! Ben hekim olsaydım şayeti intikamımı almasını bilirdim. Hastalandığında onu ölüme terk ederdim, hiç yardım etmezdim ona." (s. 94-95) İşte bu ifadeler belki de doktorları iyice kışkırtmış olacak ki Moliere'e yardım etmek isteyen çıkmamıştır. Bu da o dönem tıbbının içler acısı haline bir başka örnek. Tıbba inanmayan birine dahi yardım etmek hekimin görevi değil mi? Moliere, ya da gerçek adıyla Jean-Baptiste Poquelin, yaşadığı yüzyıl itibariyle çağının çok ötesinde bir insan olarak tiyatro tarihine adını yazdırdı. Bu eseri de onun son eseri olarak asla unutulmazlar arasına girdi. M. Baran 14.03.2021 Ankara

Hastalık HastasıMolière · Oda Yayınları · 20106,1bin okunma

·

2 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.