Kitap köktenci İslam'ın eleştirisiyle başlıyor. İlerleyen sayfalarda Danimarka'da yaşanan karikatür olayının İslam ülkelerinde nasıl gündem değiştirmek için kullanıldığı ve olayın gerçeklerden ne derece saptırıldığı üzerinde duruyor. Kitap İslam'ın komünizm ve psikanaliz arasındaki ilişkisi değerlendirilerek devam ediyor. Slavoj Zizek zaten Freudyan ve Marksist bir yazar. İslam'ın radikal olmasıyla "komünist" ayaklanmalarda etkili olduğu, Haiti'deki ayaklanmayı başlatanın gerçekte bir Müslüman olduğu (John Bookman) üzerinde duruyor. Freud "Bir Yanılsamanın Geleceği" " Totem ve Tabu" vb. kitaplarda dinlerdeki baba figürü üzerinde dururken İslam'da baba figürünün olmaması "Soykütüksel çöl" denilen durumun yaşanması Slavoj Zizek'in ilgisini çekiyor. Çünkü İslam'daki birçok kaide Freud'un psikoseksüel ve psikodinamik kuramlarına aykırı işlevler görüyor. Bu konuda Slovaj Zizek' " İslamla birlikte, artık Totem ve Tabu tarzında, babanın öldürülmesi ve bunun yarattığı, kardeşleri bir araya getiren suçluluk aracılığıyla bir topluluk kurmak olanaksızdır - İslam'ın beklenmedik güncelliği buradan gelir" (s.41) demektedir. Bu yüzden bu durumu açıklayabilmek adına fazlasıyla "Fethi Benslama-İslamın Psikanalizi" kitabından alıntılar yapıyor. Slovaj Zizek ne kadar " Ateizmin Anonim Dini" dediği yapının dünyada barışı sağlayacağına inansa da birçok konuda İslam'dan etkilendiği görülüyor. Örneğin, "Doğu ve Batıyı, kader ve özgürlük diye karşıya getirmek için ne kadar uğraşırsak uğraşalım İslam bu ikili karşıtlığı çökerten üçüncü bir konuma karşılık gelir. Ne kör kadere teslim olmak ne de canının çektiğini yapmak (bunların her ikisi de iki terim arasında bir dışsal soyut karşılık olduğunu varsayar), bunların yerine daha derin bir özgürlük: kaderimizi değiştirmek ya da seçmek." (s.73) ifadeleri bu durumu açıklıyor. İslam'ı kendi görüşlerini hem destekleyen hem de karşı çıkan yönleriyle değerlendirmesi değerli. Çünkü farklı bir perspektiften İslam'ı görmüş oluyorsun. Şahsen Darwin'in kuramı nasıl diğer bilimlere dağılıp (sosyal darwinizm) vb. özünden koptuysa Freud'un kuramının da diğer bilimlere uyarlanmaya çalışılması biraz gülünç bir hal alıyor. Din sana farklı bir şey anlatırken kendini "kastrasyon" " kompleks" " fallik" vb. terimler içinde buluyorsun. Yine de kitap İslam dinini hem karşıt hem de farklı açıdan değerlendirme fırsatı sundu. Keyifli okumalar ...

İslam ArşivleriSlavoj Zizek · Çeviri Bilim Yayınları · 201533 okunma

·

123 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.