Cezmi kitabi Türk edebiyatında yazılmış ilk tarihi roman örneğidir. Kitopta cesur bir asker olan Cezmi 'nin 2. Selim döneminde Osmananlı-İran mücadelesinde Osmanlı İmportarluğu icin yaptğı kahramanlıklar anlatılmaktadır. Kitaban iki tane iletisi vardır. Bunlardan birincisi gerekirse vatanımız uğruna canımızı gözümüz kırpmadan vermemiz