Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.27
Gönderi
Yeni Büyük Çöküş
James Richards, Yeni Büyük Çöküş adlı kitabıyla, virüs salgınının ekonomik metastazı hakkında düşüncelerini anlatıyor. Resesyon, çöküş, durgunluk, pandemi, ekonomi, ekonomistler, üretim, işsizlik gibi bilgileri ABD için yorumluyor. Virüsün bir salgına dönüştüğünü herkes gibi söylerken, ilave olarak bunun, ABD için ekonomik çöküşe yol açtığını; bu kötü gidişatın sebebinin virüs mü yoksa insanlar mı olduğu konusunu da burada sorguluyor.
Virüs ve salgın yüzünden, ekonomik çöküşün puslu havasını aydınlatmaya çalışıyor. Bunun içinde, tanımlar, açıklamalar, kıyaslamalar, sorular ve cevaplar yer alıyor. James Richards bu kitabıyla, virüsün çıkış kaynağından başlayarak, küresel ölçekte 'ekonomik çöküşe' uzanan yolu -özelde ve genel olarak ABD için- inceliyor. Richards ayrıca, virüs mü yoksa insanlar mı bu ekonomik çöküşe sebep oldu sorusu üzerinde de duruyor. Küresel tespit ve düşüncelerini anlatması yanında özelde bu salgın dolaysıyla ABD'deki siyasilerin kararlarını da sorguluyor. Bir siyasetçi, pratik ve teorik bilginin harmanlanması sonucu ortaya çıkan tıp doktorluğunu nasıl bilemezse, tıp alanında uğraşan birilerinin de bir takım ekonomik, siyasi olayları bilmeden hızlı, acil, apansız bir şekilde kararlar almasını eleştiriyor. (Örnekler vererek anlatıyor). Alınan kapanma kararları ve yasakların, ülkeyi nasıl ekonomik felakete götürdüğünü; virüsten hayatlarını kaybedenler yanında milyonlarca işsiz, kapanan işyerleri, alım gücünün düşmesi neticesinde ekonominin de felç geçirdiğini anlatıyor. Richards, ABD özelinde yaşananlar yüzünden epidemiyogları baş köşeye oturtarak, bu kişileri, kurumları ve aldıkları kararları sorguluyor. Eski pandemilerden (salgınlardan) de örnekler vererek o dönemlerde 'karantina' uygulanmadığını da ifade ediyor.
Kitap 6 bölüme ayrılmış. Öncelikle kovid-19 salgını hakkında bilgi verildikten sonra, küresel ekonomilere etkisi, bireylerin tepkisi, FED'in para basıp dağıtmasının faydalı olup olmadığı ve salgın sonrası yatırım örnekleri anlatılıyor. Kısaca, virüslerin ekonomiye etkisi üzerinde kafa yoran bir çalışma.
Çin'in Wuhan şehrinden dünyaya yayılan koranavirüsün kaynağı ne idi? Laboratuvar ürünü mü yoksa yabani hayvan pazarından kaynaklı bir virüs mü? ABD ile Çin'i karşı karşıya getiren ve bir ayağı da Dünya Sağlık Örgütü olan bu salgında kimler doğruları söylerken kimler de yalanları söylüyor? DSÖ'yü kutsallaştırıp bir tabu olarak gören zihniyet ile sonuç odaklı (ölüm) olaylara bakılmasının toplumlara fayda sağlayıp sağlamadığına da bakılıyor. ABD'nin Çin'i suçlamasının arkasında neler var? Çin niçin salgının ilk başlarında sansür uygulayıp bazı gazetecileri sınır dışı etti? Çin'in salgını saklamaya çalışmasının sebebi ne olabilir? Gibi çok sayıda sorular da akla takılıyor.
Virüs salgınının ABD ekonomisini nasıl etkilediğini; önceki salgınlara bakarak kıyaslıyor. Salgından milyonlarca insan etkilenip işsiz kalmasının yanında yine binlerce işyeri kapanırken, kısa ve orta vadede bu salgının ABD ekonomisini nasıl etkilediği anlatılıyor.
Türkçede 'ölümü gösterip sıtmaya razı etmek' diye bir deyim var. Yazar da bunun İngilizcesini ABD özelinde anlatıyor. Yine ABD özelinde Modern Para Teorisi kavramından hareketle FED, hazine, kongre, enflasyon, faiz, deflasyon, şirketler, kişiler, alacak verecek ilişkisine de bakılıyor. Hazinenin para basmadığı halde borçlanarak paraya sahip olması; ekonomik buhranda meydana gelen mal ve hizmet fiyatlarının düşmesi yani deflasyona FED'in bakış açısıyla, şirket ve kişilerin bakış açılarını da değerlendiriyor. Ayrıca ABD Kongresinin, toplumun tüm kesimlerine çeşitli yardım paketleri dağıtması, ekonomiye fayda sağlayıp sağlamadığını da anlatıyor. Keynes'in 'harcanan her bir hükümet doları bir dolardan daha fazla büyüme yaratacağı' tezi doğrultusunda yapılan yardımların piyasaya dönmesi yerine tasarruf amaçlı tutulması, resesyona doğru giden bir ülkeye ne katkı sağlar; ya da nakdi yardım, harcama, tasarruf arasında dönecek bir çarkı da sorguluyor.
Richards, ABD ekonomisinin adım adım resesyona gittiğini, FED'in de bu konuyu kara kara düşündüğünü ifade ederken, enflasyonun hep kötü olarak adlandırıldığı bir piyasada, FED'in deflasyona karşı niçin enflasyonu istediğini de anlatıyor. Ayrıca, durağan bir dönemde hükümetlerin para dağıtması, deflasyona ya da enflasyona nasıl etki edebilir, fayda ve zararları ne olabilir bu da zihin egzersizi olarak düşünülebilir.
Richards, ABD'nin, karantina ve kapanma gibi eylemlerle virüsten kurtulacağım diye ekonomisini önce durgunluğa sonra dibe sürüklediğini (ABD'nin burada avantajı çok fazla. Sömürgelerinden sürekli taze kaynak sağlandığı için bunu göz ardı ediyorlar diye düşünüyorum) ifade ediyor. ABD'nin şu anki durumdan kurtulması için de enflasyonun faydalı olacağını kitabın içinde anlatıyor.
Ezcümle: Çoğunluğa tavsiye ederim. Öğrenilecek, bilgilenilecek, tartışılacak çok bilgi var. Televizyonlarda bu konuların konuşulması gerekirken, bir takım hayali, absürt şeyler gündem değiştirmek amacıyla sürekli beyinlere sokulmaya çalışılıyor. 'Yastık altı' tabir edilen para ve altın, yerinde durduğu sürece ekonomi nasıl canlanır ve buradan hareketle acaba Bizim, salgın sonrası için tedbirlerimiz var mı sorusu da ortaya çıkıyor?
Baskısı, çevirisi, kapağı, tanıtım yazısı hep kararında. Yazarın anlatımı da akademik olmadığı (bazı yerler hariç tutulursa) için okunup anlaşılmasında bir sıkıntı yok. Bu konulara meraklı kişilere faydalı olacağını düşünüyorum. Yayınevinin kitap için, niçin 16,2 * 24 cm.lik büyük boy ebatı tercih ettiğini anlamadım. Çünkü bu kitaba yakışmıyor. Bunun yerine standart kitap ebatlarından biri tercih edilebilirdi diye düşünüyorum.
Sıradan bir okur olarak anlamaya çalıştıklarımı ifade etmeye çalıştım.
Bu kitabı 16 - 18 Nisan 2021 tarihleri arasında okudum. Bu yazı ise 15 Mayıs 2021 tarihinde 1000Kitap sitesine eklendi. Tavsiye ederim….
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.