Çağdaş gerekçelendirme teorileri,bileni yani özneyi esas aldığımızda,genellikle iki kısımda incelenir:içselcilik ve dışsalcılık. Bir yönüyle büyük bir teoriler kümesi olan içselciliğe göre bir inancın bilgiye dönüştürülebilmesi için öznenin şimdiki (ya da o andaki) doğrudan farkındalığının etkin olması gerekir.Yine büyük bir teoriler kümesinin ortak adı olan dışsalcılığa göre,bir inancın bilgiye dönüştürülmesi sadece öznenin doğrudan farkındalığına tahkim edilemez;tam tersine,bir inancın bilgiye dönüştürülmesi,öznenin perspektifinden ziyade bilgi edinme ortamının elverişliliği ile ilgili bir meseledir.