Okundu, yaşandı ve bitti her Murathan Mungan kitabı gibi. Aynı lezzet ve yine dimağımızı alt üst eden diyaloglar.Murathan Mungan şiirsel anlatımı, ve yine harika bir oyunla karşımızda.Hissetmek garanti hülyalara dalmak bedava. Törelerle bezenmiş yine bir doğu kültürüyle karşımızda. İki husumetli aşiret, iki kan düşmanı, iki toprak ağası. Şerho Ağa ve Rüso Ağa. Belli ki son hamleyi Şerho Ağa yapmış sıra Kevsa Kadının doğurduğu, Rüso Ağadan olma Bedirhan Ağadadır. Ahmet Arif'in de dediği gibi "Uyyy Havar, uy uy!" Doğu'da nefestir, ibadettir, ilahtır töre.Ne sevda dinler, ne can ne de canan. Bir tarafın sevda ateşiyle kavrulurken bir tarafın ana-ata diye sayiklarken töredir ferman.Önünde hiçbir şey duramaz.Daha doğmadan bellidir töreyle döllenen bebenin kaderi. 10 evladından biridir Fasla Kadın Şerho Ağanın 9 yiğit bir kız evlat.Kelime anlamı mekan olsada hiçbir yere sığamayan Fasla... Fakat törede herkesin yazgısı aynıdır kızı da erkeği de bir gün mutlak giyer kanlı kefenini sırtına kimi vurularak kimi davulla zurnayla amma kan yerine verilerek... ‌Düğün günü kaçırılır Fasla kadın adeta kaderin kucağında ordan oraya savrularak, hasmı olan ismiyle müsemma dolunay gibi güzel adam Bedirhan Ağa tarafından.O vakit düşman olur iki tarafa da Fasla Kadın ailesinin gözünde şereflerini iki paralık eden 9 oğuldan 6'sına kıyan aileye gelin zorla da olsa gelin giderek ve yine o saat yüz çevrilir kan yerine geldiği aşiretten.Tek kefen giyen hasımlılar değil elbet birde tek günahı düşman sahibi aşiretten kız alan yine düğün günü al damatlığa bulanan, gelinin zevce adayıdır. ‌ Ölümle, namusun kirlenmesi eş değerdir Kasr'da hatta ölmek daha yeğdir Diyarbakır surlarında. Bedirhan sırf namusunu lekelemek için kaçırmıştır Fasla Kadını. ÇGH'deki (Çok Güzel Hareketler Bunlar) bir skeçte de denildiği gibi : Doğu'da en çabuk kadınlar kirlenir, çünkü kadınlar hemen kirlenir)(Recai 2 skeci bakınız.) Ama unuttuğu bir şey vardır Bedirhan Ağa'nın öfkeden intikamdan daha keskin.Aşk da töreye dahildir sevda da.Tam 15 yıl deli gibi sevdalanirlar birbirlerine. Ve aralarında 15 yıl sonra şu konuşmalar geçecektir: Bedirhan Ağa— Göz göze geldik seninle.Gözlerin ırmak rengiydi.Gözlerin ırmak çağıltısında, tenin buğday parlaklığındaydı.Sırtımda çifte namlu, dimdikti göğüslerin. Fasla Kadın— Gözümü alıyordu esmerliğin. Bedirhan Ağa—Sev beni.Sahip çık bana.Yüreğimin cümle mülkünü sana bağışlarım dilersen. İşte böyle sevmişlerdir birbirlerini içeride yangın yeri dışarıda kelimeler yetmez anlatmaya iki hasmın birbirine sevdasını. Her gün kâbus görür Bedirhan Ağa bilir ki bedel ödemek adettendir törede. Kıymetli, değerli anlamlarına gelen bal topu gibi bir oğlan verir ona Fasla kadın.Bilmez ki yine o yazacak fermanını en kıymetlisi, aşiretin soyunu sürdürecek Heja–degerli, kıymetli, hasım dölü Heja... Bedirhan Ağanın vurulmasiyla tez elden verilir hükmü Fasla Kadin'in.Huzura çağırılır ve dinlenir: Fasla Kadın—Bilirem azrailin kılıcı üstümüzde eğleşir ağalar; lakin gönlümden de kervanlar geçer... Bilesiniz ki benim suçum yoktur, tek şahidim sevdamdir der ama ben zaten yıllardır beklerem ölümü kesin fermanımı kavusturun esmerliği yüreğimi yakan Bedirhan'ıma der.Ferman verilir bu seferde oğlunun huzuruna çıkar Fasla Kadın. Katli vacip Fasla Kadınla oğlu Heja arasında şu konuşma geçer: Fasla Kadın— İnsan demek, töre demektir Heja.Töre demekse ölmektir, öldürmektir.Ha usul usul, ha bir göz kırpımında... Heja— hakkını helal et aney, sana memleket bağışlamak isterdim. Bahtıma ölüm düştü.Evlatlık borcumu böyle ödiyrem... Murathan Mungan'ın Mezopotamya üçlemesi dediği bu seriyi 1.si Mahmud ile Yezida olan ve yine çok severek okuduğum 2.si Taziye ve şuan yorumlamış olduğum 3.sünü ise Geyikler Lanetler kitabı oluşturuyor ki onu da mutlaka okuyacağım. Her töre gibi bu hikayenin sonuda böyle bitti. İnsanların kaderinin bir kaç kötü adamın iki dudağının arasından çıkmayacağı, insanı, insanlığı, aşkı, sevgiyi, merhameti merkeze alacağı, öldürmekten yana değil sevmekten yana olan gelenek ve görenekleri inşa edeceğimiz güzel günlerin yakın olması dileğiyle sevmek pusulamız olsun sevgili okur.

TaziyeMurathan Mungan · Metis Yayıncılık · 2012248 okunma

··

1.609 görüntüleme

Fatma Sağlam

@Oguzhan3141 ·

04 Haziran 2021 00:14

👏👏👏 emeğinize sağlık harika bir inceleme olmuş.

momo

@Elv_teacher ·

04 Haziran 2021 00:20

Çok teşekkür ederim Fatma hanım okuyup, bir de paylaştığınız için onure ettiniz beni sizinde yüreğinize sağlık ☺️

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.