Yarat Ey Sanatçı, kitabın Türkçeye çevirisini gerçekleştiren Ahmet CEMAL’in, Goethe’nin çeşitli dönemlerindeki çalışmalarından seçtiği şiirlerinden; yirmi ağıt içeren ‘’Roma Ağıtları’’ ve Goethe’nin sadece 1.Şarkı bölümünü tamamlayabildiği ancak tamamlayabilse Homeros’un İliada’sı potansiyeline sahip olabileceği iddiası bulunan ‘’Akhilleus’’undan olmak üzere üç temel bölümden oluşan bir şiir seçkisidir. Goethe’den okuduğum ilk eser değildi tabii bu, kullanıcı adımdan da anlaşılacağı üzere. Lakin ilk şiir deneyimimdi bu mükemmel sanatçıdan tattığım… Cioran’ın, Rilke’yi tutup sürdüğü tuvale bakabiliriz daha yakından tanımak için sanırım: ‘’Eksiksiz sanatçı Goethe, bizim karşıtımızdır: diğerleri için bir örnek. Tamamlanmamışlığa, modernlerin o mükemmeliyet idealine yabancıydı, diğer insanların tehlikelerini anlamamakta ısrar ediyordu; kendininkilere gelince, onları o kadar iyi özümsedi ki hiç acısını çekmedi. Berrak yazgısı cesaretimizi kırar; onda ulvî veya pinti sırlar keşfedelim diye beyhude yere arayıp taradıktan sonra, kendimizi Rilke’nin sözüne teslim ederiz: ‘Goethe’ye göre uzvum yok.’’’ Yazdığım harf kalabalığı-nesrin amacı hesaplandığında; benim de fazla çırpınmam beyhude olur elbette, kısaca toparlama ve tanıtma amacı taşıyarak derlemem söz konusu olabilir en fazla… Prometheus adlı şiirle başlıyor seçme şiilerler; isyanla ve yaratılışla… Geride, sonrasında sıralanmış dizelerin habercisi olarak seçilmiştir belki de, kimbilir… ‘’(…) Ama ben, insanlar yaratıyorum şimdi, Sadık kalarak kendi örneğime, Benimkisi gibi bir soy yaratıyorum, Acı çekip ağlayacak, hayatın tadına Varıp mutlu olabilecek Ve tıpkı benim gibi, Seni hiçe sayacak bir soy!’’ Mitoloji, şiir, yazar, ilham, pek tabii aşk, melankoli, tutku, ölüm, hayat, nasihat, tabiat, özlem ve hayata vb. temalara dair bir çok konuya değinilen seçimlere yer verilmiş bu seçkide. Melankoli ve hüznün tadını sunar: ‘’Kurumayın, sakın kurumayın, Ebedi aşkın gözyaşları! Çünkü ancak gözlerin yarı kurumuş pınarları Çorak ve ölü gösterebilir dünyayı! Kurumayın, sakın kurumayın, Mutsuz aşkların gözyaşları!’’ Şiirlere methiyeler düzer: ‘’Camları resimlenmiş pencerelerdir şiirler!’’ ‘’Çıplak geldiler cennetten Ve bilmeksizin nasıl hareket etmeleri gerektiğini, Şiir sanatı üst baş verdi onlara Ve hiçbirinin kalmadı utanacak bir nedeni.’’ Aşka ve tutkuyu el üstünde tutar: ‘’(…) Ah, diye düşündü menekşe, (…) Genç kız geldi Ve ona hiç dikkat bile etmedi, Ezdi ayağının altında zavallı menekşeyi. O ise yere yığılıp öldü ve bir de sevindi ölürken; Ve ölüyorsam eğer şimdi, yine de onun elinden, Onun elinden, onun elinden, Ayrılmadan ayaklarının dibinden.’’ ‘’Acılara gebedir tutkular!’’ Ve hayata, güzelliğe dair tespitler: ‘’Biliyorum sahip olmadığımı Ruhumdan engelsiz akıp gitmek isteyen Düşünceden başkasına, Ve bir de beni seven bir kaderin Tadını kıyasıya çıkartmamı sağladığı Her güzel âna.’’ ‘’Biraz da suçlulukla böylesine girdabında acıların, Nelere katlandığını anlatmak ilhamıdır bir Tanrının.’’ ‘’Hoşuma gider seni özel bir çocuk olarak düşünmek. Asmalardaki çiçeklerin de eksiktir terbiyesi ve rengi, Üzüm taneleri olgunlaşıp, insanları ve Tanrıları hazza boğduğunda.’’ ‘’Servetim de, ekeceğim tarla da, sadece zamanım.’’ ‘’Çaresizlik içinde kalırdı her hasta, Hastalığı doktor kadar tanısa.’’ ‘’Eğer oturuyorsam tek başıma, Daha iyi nerede olabilirim ki başka? Şarabımı Tek başıma içerim; Sınırlamaya kalkmaz kimse, Bırakırım kendimi düşüncelerime.’’ Seçkiden seçki sunarak tanıtma çabası oldu biraz ama daha başka nasıl ifade edilebilir bilemiyorum bunca güzellik, yetkin olmayan kişiler tarafıdan… Anlatımından büyük keyif aldım, ne kolay anlaşılırlığın bayalığına ne de en uç dolaylardan fantezilere kaçıp metinle bağlam arasında olabilecek uçurumlara rastladım; akıcı, yaratıcı ve tatmin edici betimlemeler ve özdeşleştirmelerle işini görmüş sanatçı. Şiirler kategorisinde Batı-Doğu Dîvanı temelli kısa bir kısım da bulunmakta ayrıca. Aşk, özlem ve nostalji barındıran isminin temasına ithafen Roma Ağıtları ile mitolojik öğeler varlığında şiirsel anlatımla inşasına başlanmış ancak tamamlanamamış Akhilleus’un Şarkısı ise ayrıca okumaya değer. Yaratmış işte sanatçı! Keyifli okumalar…

Yarat Ey SanatçıJohann Wolfgang Von Goethe · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2019923 okunma

··

1.312 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Olkan Ogün