Filozof olduğu kadar aynı zamanda iyi bir şair de olan Nietzsche’nin delirmeden önceki son şiir kitabı. Önceki kitaplarında olduğu gibi bu kitabında da sistem-fobi esintileri var. Kitapta insanın insanla, insanın doğayla ve nihayet insanın tanrıyla savaşından bahsediliyor. Kitap, Böyle Dedi Zerdüşt'ün devamı ve eleştirisi niteliğinde. Ahmet Cemal çevirisinden okumanızı tavsiye ederim. 8 ay sonra gelen ikinci inceleme: Düşünce tarihindeki birçok filozofun bir felsefi sistemi vardır ve düşünceleri o felsefi sistem içerisinde, sistemle uyumlu olmak koşuluyla, gelişir. Fakat sistemin sınırlarına hapsolmuş bir düşünce ne kadar gelişebilir, bu gelişimin mahiyeti nedir? Sistemle uymadığı fark edilince düşünceden vazgeçildiğine sık sık şahit olmuşuzdur. Bu, bir nevi kendinden vazgeçmektir. Nietzsche de düşüncenin sistemin çizgileri arasına hapsedilmesine karşı, sistem karşıtı (anti-sistem, anarşist) bir filozoftur. Sistemden ziyade düşünceyi önceler ve kendini bir nevi düşüncelerinin deryasına bırakmıştır; bir sisteme sıkıştırmamıştır. Bunun en açık örneklerinden biri de işbu eserdir. Hakikat arayışı onu yalnızlığa itmiştir ve en nihayetinde hakikat arayışı da sonuçsuz kalmıştır. Zaten sonuçsuz kalmalıydı çünkü Nietzsche hiçbir zaman mutlak hakikatlere vâkıf olduğunu iddia etmedi, kendini oluşa bıraktı. Oluşta da örtük bir dil kullandı. Nietzsche, en gururlu tutsaktır. Yaşama ve kendine tutsak bırakılmıştır ve nihayetinde de delirmiştir. Bir anlatım vardır, epey popüler. Nietzsche hastaneden çıkıp dışarıya ilk adımını attığında dışarıda bir atın kamçılandığını görür ve ağlayarak ata sarılır, işte o andan sonra da eskisi gibi olamaz. Aklını kaybeder. Nietzsche’yi çıldırtan bu absürtlük sizi hâlâ çıldırtmadı mı?

Dionysos DithyramboslarıFriedrich Nietzsche · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20191,329 okunma

·

730 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özkan Eken