1988 yılının Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazar Jose Saramago ile ne zaman tanışırsak tanışalım sanırım ona hep geç kalmış olduğumuzu söylemek yerinde olur. Bugünkü imkan ve olanakların ve kullanmakta olduğumuz tüm faydalı teknolojilerin dahi zihnimizi açmaya muktedir olamadığı bir zamanda ilk önce bunu nasıl başarabildiğini, yani adeta zamanın ötesinde bir yolculuğu nasıl mümkün kılabildiğini merak etmeden duramıyor insan. Ve tabi hayat öyküsündeki mihenk taşları hemen gözünüze çarpıveriyor bu noktada. Saramago Lizbon’daki eğitimi sırasında kırsalda çalışmak zorunda kalır, yaşam mücadelesi eğitimini sonlandırmakla karşı karşıya bırakır ve makinistlik eğitimi alır. Sonra teknik ressam, sonra editör, sonra çevirmek derken analitik zeka şaheseri kurgular ve düşüncenin sınırları yıkılıverir onda. 1922 doğumlu Saramago’nun tüm bu engelleri(!) gönlünce aştığını söylemek ancak 54 yaşında geldiğinde mümkün olabilmiş ve o artık kendini sadece yazmaya adamıştır. Kitaplarını okurken dikkatinizi öncelikle çok tuhaf bir durum çeker: Yazar düz yazılarında nokta ve virgülden başka hiçbir noktalama işareti kullanmaz. Bu sanki bir mucize gibidir. İki temel noktalama işaretiyle adeta zeka ve mizah dolu bir başka meydan okuma ile karşı karşıya kalır hem okur hem de meslektaşları. Ve hala onun yaptığı bu meydan okumanın düşüncesi dahi pek çok yazarın cesaretinin sınırlarının çok çok ötesinde bir yerlerde konumlanır. Her türde okur için çok değişik tecrübelere gebedir onun eserleri. “Körlük” romanı özelinde ise pek çok kitap kurdunun büyülenip kalması hiç de boşu boşuna değildir. Fiziksel bir hastalık gibi körlüğün bulaştığı düşüncesiyle zihinlerde şimşeklerin çakmasını sağlarken yazar aynı zamanda gerçeği görmeyen gözlerin aslında zaten “kör” olduğunu çok ince bir şekilde ortaya koyar. Hakikat arayışına dahi hiç kalkışmamış milyonlarca zihnin hareket ve davranışlarını biz bu romanda fiziksel bir körlük sırasında insanların çaresizliği şeklinde müşahede etmekteyiz. Yazar içsel bir yolculuk mahrumu tüm ruhların nasıl tiksinilesi bir dünyada her şeyden bihaber bir şekilde yaşadığını –yaşamaya mahkum olduğunu- şiddetli bir yumruk gibi haykırır kelime kelime. Günümüz dünyasını şekillendiren bu hastalıklı halin viral bir salgın şeklinde değerlendirilmesini ben salt bir benzetme olarak görmüyorum. Gerçekten de bu bakış açısının çokça insanın yaşamını kaybetmesine sebep olan salgınlarla bir ilişki içerisinde olabileceğini ciddi ciddi düşünenlerdenim. Kitap üzerine söylenecek çok şey var. Böyle bir eserle hemdem olmadığımız her dakikanın ziyan olduğu kanaatindeyim. Son olarak bir kitap uyarlaması olduğu iddiasıyla 2008 yılında yapılmış orijinal adıyla “Blindness” isimli sinema filminden kitabı okuma öncesinde özellikle uzak durulmasını şiddetle tavsiye ederim. Bir kişi dahi olsa bu incelemenin yahut başka bir vesilenin tesiriyle eseri okuyacak olursa kendimi oldukça bahtiyar hissedeceğim. İyi okumalar.

KörlükJosé Saramago · Kırmızı Kedi · 2022104,3bin okunma

·

225 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Felix