İnsanoğlu, geçmişten beri başına gelen olayların tanımını bilimde bulamayınca ya teolojiye ya da metafiziğe sarılır. Çareyi gökten inme bilgilerde ya da yöresel inanışlarda arar. Bu bir yobazlıktır. Nasıl ki doğru sulama yapmazsak, ağaçları korumazsak kuraklık oluşursa başımıza gelen felaketler de yine kendi elimizledir. Yağmur duasına ya da yağmur dansına çıkmak da bir o kadar aptalcadır. İnsanların dinden vazgeçememesinin iki nedeni vardır: - Birincisi alışkanlıklar. - İkincisi bütünlüğün dağılması korkusu. Şimdi bunu detaylı olarak ele alalım Birincisine kitaptan bir alıntı bırakayım: " Alışkanlıklar bilimlerin önemi ve ödevi hakkında yerinde ve doğru fikirler edinmemize engeldirler." (s:239) Hastalıklara bile eskiden beri geleneksel tedavi yöntemleri uygularız. O yüzden yeni bir ilaç, ya da tıbbi teknolojik bir yöntem çıktığında yan etkisinden korkarız ya da tereddüt ederiz. Bazen anneanne usulü ile bazı hastalıklara karşı mücadelemiz yetersiz kalabilir. O yüzden gelenekçi özelliklerimiz bizim yenileşmeye karşı önümüzde bir engel oluşturur. İkincisine de tek bir örnek yeter. Ve sanırım şu alıntı da bunun için yeterli olacaktır: ( #134195910 ) Peki "pozitif bilim" ve "pozitif felsefe " ne demektir? Hemen geçelim. Matematik, astronomi,fizik, kimya, biyoloji, anatomi, botanik,zooloji, jeoloji... vs. bunların hepsi bir pozitif bilimdir. Kanunlaşmış teorileri içerir. Tekrar değiştirilmesi esaslı ve kanıtlayıcı yani eski bulguyu alt üst edici bir kanıt bulunana kadardır. Pozitif felsefe ise bu kanunların yasa olmadan önceki teori hâlidir. Misal bir örnek verecek olursak, "Kare, aynı zamanda bir dikdörtgendir." sözünü ele alalım. Bu bir tez, peki bunun kanıtı için bize hangi bilimler lazım? Matematik ve göz :) Anatomi yani :) Bilimsel tezimizi oluşturduk, bunun için kaynakları topladık. Şimdi sıra gözlem ve deneyde. Daha sonra ise rapor oluşturmada. Kare'nin özelliklerini araştırırız. Dikdörtgenin özelliklerini araştırırsınız. Daha sonrasında şu iki tez örnek çıkar. Her kare aynı zamanda bir dikdörtgendir. Ama her dikdörtgen bir kare değildir. Bu artık pozitif bilim oldu. Kabullenildi. Peki ya gözlem ihtimali düşük ve imkan yetersizliği durumlarında ne olacak? Misal yüzyıllar önce insanlar vebadan, cüzzamdan ölürken bu hastalığın ya da bu mikrobun adını nereden biliyorlardı? O zaman mikroskop da yoktu? İşte tam da burada pozitif bilim devreye girer. Pozitif bilim, zamana ve koşula göredir. Zaman geliştikçe yeni bir çağa girer ve dallara ayrılır. O zamanda bilimsel bir tenkit tam olarak yeterli imkanlara sahip değildi fakat insanların farenin çok olduğu yerlerde bu hastalığa tutulması bu hastalığın fare yolu ile bulaştığının bir kanıtıydı. Cüzzamda da yüzünde çıkan yaralara göre karar verilebiliyordu. Ona bu ismi ona göre veriyorlardı. Yâni gene bu işte de bilimsel olgular var. Kanıt illa ki bilimsel araçlarla yapılmaya gereksinim duymaz. Hava bozdu, birazdan yağmur başlayabilir cümlesi de yine bir pozitif cümledir. Yağmur başlamadan önce havanın koyulaştığını bildiğimiz için bu onun kanıtıdır. Bunun için metoroloji okumanıza bilmenize gerek yok. Peki dinsel ve ahlaksal anlayışlar pozitif bilimin içine girer mi? El cevap : Hayır girmez. Ahlâk yöreye ve insana özgüdür. O yüzden özneldir. Bilim nesnel olmak zorundadır. "Bence" "zannımca" gibi ifadeler olmaz. Din ise kanıtsız inanışlara denir. Bilimde kanıt gerekir. İlaveten din cemaatseldir. Bilim ise evrenseldir. O yüzden çelişir. Özetle bütün dinler denizin dibini boylayana kadar pozitif bilim bunlarla mücadele içinde olacaktır. :)

Pozitif Felsefe DersleriAuguste Comte · Sanat Kitabevi · 196764 okunma

·

384 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.