Fotoğrafın yaşayan en büyük isimlerinden Sebastião Salgado, Kuzey Buz Denizi’nde bulunan Vrangel Adası’nda, son büyük ayı balığı topluluğunu fotoğraflamak üzere sahilde hızlı adımlarla yürüyor. Bir süre sonra, pusa batmış gri dalgaların arasından koca dişleriyle ayı balıkları görünüyor, ama bir türlü kıyıya çıkmıyorlar. Sebebi, Salgado’nun keskin bakışlarla süzdüğü civarda dolanan kutup ayısı... Değil seri çekime başlamak, makinesine bile davranmıyor Brezilyalı fotoğrafçı ve beraberindeki belgesel ekibiyle söylene söylene geri dönüyor. Fakat ayı çok geçmeden ekibin kulübesinin önünde bitiyor. Bembeyaz, görkemli, güzeller güzeli bir varlık. Camdan şöyle bir bakıyor Salgado. Sakince tek bir kare alıyor. Oğlu Juliano soruyor: “Ne düşünüyorsun baba?” Salgado fısıltıyla yanıtlıyor: “Bu, sadece ayıya yakın olup fotoğraf çekme meselesi değil. Çerçeve zayıf olursa sadece ayıyı göstermiş olursun, ama bu bir fotoğraf olmaz. Bu açı iyi değil. Arka planda hiçbir şey yok. İyi çerçevelenmiş bir fotoğraf yakalayacak bir durum yok. Bir hareket de yok.” Yıllar süren, uzun soluklu işlerin adamıdır Salgado; bir kutup ayısını beklemek onu ırgalamaz. 1980’lerde, Brezilya’nın cehennemden farksız altın madenlerinden “bütünüyle barbarlığı gördüm” dediği Ruanda’daki iç savaşa dek dünyanın en zorlu köşelerinde, türlü imkânsızlık içinde, analog dönemin güçlükleriyle disipline etmiştir kendisini. Fotoğrafı “daha sonra düzeltme”ye değil, “o an iyi çekme”ye konsantredir. 30’lu yaşlarında fotoğraf çekmeye başlamış bir ekonomist olarak, onu bugün bulunduğu mertebeye ulaştıranlardan biri de kuşkusuz bu disiplini ve sabrıdır. “Türümüze olan inancımı kaybettim” dediği coğrafyalara yaptığı uzun yolculuklar, ailesinden uzakta geçirdiği aylar, bozulmaya yüz tutan sağlığı ve sahip olduğu görme biçimi hep sabırla bilenmiştir. Dijitalleşme, bir yönüyle bu incelikleri tepetaklak ederek küresel devrimini gerçekleştiriyor. Google’a göre, sadece 2020’de 1.35 trilyon fotoğraf çekildi. Dünyanın her yerinde “iyi fotoğraf ”a ulaşmanın ucuzlayıp kolaylaşması, medya ve yayıncılık kuruluşlarının -ne yazık ki bizlerin de azade olmadığı şekilde- bütçe kısıntılarına gitmesi, uzun soluklu projelere kaynak ayrılmaması, bir kutup ayısına dahi “hayır” diyebilecek yeni Salgado’ların yetişmesini zorlaştıracak. Bu ayki kapak konusu, Atlas’ın Hasankeyf ’le ilgili net duruşu bir tarafa, giderek azalan uzun soluklu projelerin iyi bir örneği olmasıyla da önemli.

Atlas - Sayı 340 (Ağustos 2021)Atlas Dergisi · Doğan Burda Dergi Yayıncılık · 202120 okunma

·

95 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

red john