20.yy Alman edebiyatının önemli eserlerinden kabul edilen Berlin Alexander Meydanı, hapisten yeni çıkan, hayatının kalanında iyi ve namuslu bir insan olma kararı almış, eski bir hamal ve fabrika işçisi Franz’ın başından geçenleri anlatıyor. Arka planda da 1920’ler Almanyası’nı resmediyor Döblin; hızla artan enflasyon, yoksulluk ve sefaletle beraber toplumda yükselen homofobik ve antisemitik algı, Nasyonal Sosyalizm’in duyulmaya başlayan ayak sesleri ve yozlaşan ahlak anlayışıyla beraber dönemin Alman toplumunu yansıtıyor. Tüm bunlar Alman edebiyatında görmeye çok alışkın olduğumuz konular ancak bir başyapıt olan bu romanı sıradışı yapan yazarın anlatım tekniği. Berlin Aleksander Meydanı bu açıdan gerçekten çok özel bir eser. Hem birinci tekil hem üçüncü tekil şahıs anlatımının kullanıldığı metin boyunca, araya serpiştirdiği monologlarla zaman zaman farklı karakterlerin zihinlerinde gezdiriyor okuru Döblin. Bunun yanında, oldukça detaylı bir şekilde Berlin’den kesitler sunuyor metin boyunca. Adeta çok uzaktan yavaş yavaş ana karaktere yaklaşan bir kamera gibi, çoğu yerde karakterin bulunduğu ortamı ve hatta bu ortamdaki farklı insanları resmederek Franz’ın hikayesine geçiş yapıyor. Bu nedenlerle okurun dikkatini uyanık tutmasını isteyen bir roman. Çok sevdim. Farklı tarzda metinler okumaktan hoşlananlara tavsiye ederim.
