Hobsbawm ("Hobsbovm" diye okunur; yazıldığı gibi değil) âlim bir tarihçi. Büyük de bir hayat yaşamış: Yanılmıyorsam Kahire'de doğan, Hitler'in yükselişine bizzat şahit olan, bir süre ABD'de yaşayan, anne soyu Macaristan, baba soyu Viyana'dan gelen, Yahudi, Marksist, Komünist Partisi üyesi bir Britanyalı... Marksistliği, mevsimi geçmiş bir ideolojiyi hâlâ aklamaya çalışmasından değil, Marks'ın mirasının hakkını vererek, onun, maddî üretimin değişen safhalarını merkeze alan tarih yazma geleneğini benimsemesinden geliyor. Her cümlesi öğretici ve "iyi kalpli". Uzun bir zamanı kapsayan eğilimleri, tek tek olaylar ile bağdaştırıyor ve mutlaka çok yönlü bir bakış sunuyor. Bazı makalelerinin ve konuşmalarının bir araya getirildiği "Tarih Üzerine" kitabı, tarihe meraklı sıradan okuyuculara hitap edebilir, fakat asıl tarihçilerin işine yarayacaktır. Çünkü genel konuları ele aldığı kadar, tarih disiplinine ilişkin özel konuları da ele alıyor ve bu yönüyle bir kılavuz vazifesi de görüyor. Tarihi, elini içine daldırdığında dilediği yalanı çekebileceği bir tombalacı kesesi olarak görenlerin okumasını tavsiye etmem. Çünkü görmüş geçirmiş böyle bir âlimin milletlerin oluşumuna, milliyetçiliğe, sağ ve sol hareketlere bakışı, elbette onları mutlu etmeyecek, ama doğruyu ufuk edinecektir. Belli başlı tüm kitapları Türkçe'de mevcut olan Hobsbawm'ı İngilizce'den okumak da çok kolay. "Çifte Devrim" denilen Sanayi ve Fransız Devrimleri ile allak bullak olan dünyanın değişimini en iyi anlatan tarihçilerden olduğu söyleniyor. En büyük eseri olarak gösterilen üçlemesi (Devrim Çağı, Sermaye Çağı, İmparatorluk Çağı) bilhassa tavsiye olunur. Dünyanın dünden bugüne eriştiği hâli ve gidebileceği istikâmeti, kendisi de başlıbaşına bir tarih olan bir insanın derya deniz bilgisine sırtını vererek, "kolay yoldan" öğrenmek... İşte buna paha biçilemez. Rahat uyu çirkin ve yüce adam.

Tarih ÜzerineEric J. Hobsbawm · Bilim ve Sanat Yayınları · 022 okunma

·

244 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.